Omschrijving van batterij a/d overeindseweg met inundatiekanaal/annexe werken

Cluster 52. Brug.
NIEUWE HOLLANDSE WATERLINIE
Inleiding
BRUG over inundatiekanaal als in 1871 aan het verdedigingswerk Batterijen aan de Overeindseweg toegevoegd en later gemoderniseerd waterbouwkundig onderdeel. Het ophalen of verwijderen / vernietigen van bruggen is sinds de oudheid een probaat middel om indringers te weren. Niet alleen werd zo de doorgang of overtocht over een waterloop, een droge of een natte gracht of een terreindiepte belemmerd of vertraagd, maar ook moest een aanvaller zelf zorgen voor middelen om de barrière eventueel zelf te nemen. Houten bruggen waren relatief snel te vernietigen, desnoods door ze in brand te steken. Stenen en betonnen bruggen vergden een grotere en meer tijdrovende ingreep, al kon een springlading soms snel het gewenste effect sorteren. Met de komst van ijzeren bruggen - in de loop van de 19de eeuw op grote schaal toegepast in vele verschillende varianten - bleef de tweede mogelijkheid bestaan, maar verdween de eerste. Het opblazen van bruggen was kapitaalvernietiging en gebeurde alleen in uiterste noodzaak. (IJzeren) bruggen konden worden afgesloten door het uitnemen of anderszins ontoegankelijk maken van (kleine) delen ervan. De houten brug over het inundatiekanaal is een modernere uitvoering van een eerder meer dan eens tot stand gebracht model. De brug diende onder normale omstandigheden een civiel doel.
Omschrijving
In 1871 gebouwde en later gemoderniseerde, relatief lange BRUG in de Overeindseweg (ca. 20 x 5 m) aan de zuidzijde van de Overeindse Wetering, met van asfalt slijtlaag voorzien, houten wegdek en ter weerszijden smalle trottoirs, geflankeerd door leuningen van ijzeren buizen; rustend op drie bakstenen penanten met later toegevoegde betonnen opzetblokken en ter weerszijden bakstenen landhoofden met vleugels met later toegevoegde betonnen opzetblokken.
Waardering
De BRUG in de Overeindseweg en behorend tot de Batterij aan de Overeindseweg is van algemeen belang vanwege:
* Cultuurhistorische waarden als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie zoals deze is ontworpen door C.R.T. Kraijenhoff en in eerste aanleg vanaf 1815 door hem, Jan Blanken en majoor-ingenieur Willem Offerhaus is gerealiseerd en daarna door anderen gedurende ongeveer 125 jaar is versterkt en verbeterd.
* Architectuurhistorische waarden in het bijzonder als uiting van de militair-strategische bouwkunde, die gebaseerd is op en ontstond als uitvloeisel van: a. het systeem van inundatie en accesverdediging (19de eeuw), b. de wedloop met de zich versterkende offensieve middelen (19de eeuw).
Het betreft hier een aan de militair-strategische bouwkunde gerelateerde uiting van de historische waterbouwkunde, namelijk een brug voor militaire en civiele doeleinden.
* Ensemblewaarde en situationele waarden als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Tevens vanwege de functionele en fysieke samenhang met de overige onderdelen van het complex.
* Het onderdeel is representatief (karakteristiek) omdat het een goed voorbeeld is van toepassing van een lange uitvoering van dit type brug.
* Het onderdeel is naar vorm tamelijk gaaf omdat essentiële onderdelen naar vorm en functie herkenbaar zijn.

Tags: verdedigingswerken en militaire gebouwen

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)