Omschrijving van Vliegbasis Deelen/Groot-Heidekamp: Gebouw 42, garage

Inleiding
Gebouw 42 ligt vrijstaand aan de oostzijde van een ruime opstelplaats voor materieel op Groot-Heidekamp, aan de westzijde van de noord-zuid lopende ontsluitingsweg van deze opstelplaatsen, globaal tussen de nummers 41 en 43 en recht tegenover 41. De daknok strekt zich uit van noord naar zuid. Gebouw 42 is een in 1940-1941 als 'Regelbau' tot stand gekomen garage met vijf dubbele garageboxen ten behoeve van de Fahrbereitschaft, is op macroniveau onderdeel van een grote militaire vliegveldstructuur uit de periode 1940-1945, op mesoniveau van een complex van - op enige afstand van de in lineair en brinkdorpachtig verband geplaatste verblijfsgebouwen - in een rechthoekig geometrisch verband geplaatste gebouwen, en op microniveau van een complex van naar functie en vorm onderling verwante functionele panden. De garage is tegenwoordig in gebruik in een vergelijkbare functie en als opslaggebouw. De keramische dakpannen zijn vervangen door gegolfde grauwe sneldekpannen.
Omschrijving
Eenlaagse GARAGE in schoon baksteenmetselwerk uitgevoerd op langgerekte, rechthoekige plattegrond met zadeldak tussen puntgevels. De naar het oosten gekeerde voor- of langsgevel is door zes wit geschilderde bakstenen muurdammen of penanten in vijf dubbele traveeën van gelijke breedte verdeeld. De traveeën zijn afgesloten met twee gevelhoge, zwaar uitgevoerde, verticaal beplankte, houten, hangende roldeuren. In elk van de deuren twee door roeden in vieren verdeelde vensters. De westelijke achtergevel bevat per travee twee bouwsporen van dichtgezette, ronde, met een rollaag uitgevoerde ventilatieopeningen. De blinde kopse gevels zijn voorzien van wit geschilderde houten windveren; aan de voorgevel een mastgoot; aan de zuidelijke gevel isolatoren van bovengrondse stroomvoorziening. Het witgekalkte interieur, waarvan de oorspronkelijke kalklaag is te zien rond de dichtgezette ventilatieopeningen, wordt door vier circa 1,25 m hoge bakstenen en kalkzandstenen scherfmuren verdeeld in vijf dubbele stallingruimten voor tien voertuigen, met daarboven een open houten kapconstructie op basis van spanten en sporen en zonder beschot.
Motivering
GARAGE van algemeen belang als herkenbaar onderdeel van een uit de Tweede Wereldoorlog stammend en door de Duitse bezetter als onderdeel van een groot militair vliegveld opgezet legerkamp, vanwege:
- architectuurhistorische waarde door de op locale vormen geïnspireerde traditionalistische bouwtrant en de voor de bouwtijd kenmerkende uitvoering en detaillering,
- krijgs- en cultuurhistorische waarde als garage in een garagecluster in het legerkamp Groot Heidekamp ten behoeve van de "Fahrbereitschaft",
- stedenbouwkundige en ensemblewaarde door de inbedding in een op rechthoekige grondslag gevormde cluster van garages met voertuigopstelplaatsen, door de samenhang van en met het totale militaire vliegveldconcept en de ruimtelijke hoofdlijnen en onderdelen van het kampement, en door de onderlinge verwantschap van de hierbij toegepaste vormen.

Tags: verdedigingswerken en militaire gebouwen bijgebouwen

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)