Omschrijving van Vliegbasis Deelen/Groot-Heidekamp: Gebouw 41, garage

Inleiding
Gebouw 41 ligt vrijstaand aan de westzijde van een ruime opstelplaats voor materieel, ten zuiden en in het verlengde van garage nummer 44, recht tegenover de achtergevel van garage 42 en parallel aan de huidige Clément van Maasdijklaan, die de westgrens van Groot-Heidekamp vormt. De daknok is noord-zuid gericht en loopt evenwijdig aan genoemde laan. Gebouw 41 is een in 1940-1941 als 'Regelbau' tot stand gekomen garage met vier dubbele garageboxen ten behoeve van de Fahrbereitschaft, is op macroniveau onderdeel van een grote militaire vliegveldstructuur uit de periode 1940-1945, op mesoniveau van een complex van - op enige afstand van de in lineair en brinkdorpachtig verband geplaatste verblijfsgebouwen - in een rechthoekig, geometrisch verband geplaatste gebouwen, en op microniveau van een complex van naar functie en vorm onderling verwante functionele panden. De garage is tegenwoordig in gebruik in een vergelijkbare functie en als opslaggebouw.
Omschrijving
Eenlaagse bakstenen GARAGE in schoon metselwerk uitgevoerd op langgerekte, rechthoekige plattegrond en gedekt door een zadeldak met overwegend grauwe opnieuw verbeterde Hollandse pannen tussen puntgevels. De naar de opstelplaats gekeerde oostelijke voor- of langsgevel is door vijf wit geschilderde bakstenen muurdammen of penanten in vier dubbele traveeën van gelijke breedte verdeeld. De traveeën zijn gesloten met twee gevelhoge, zwaar uitgevoerde, verticaal beplankte, houten, hangende roldeuren. In elk van de deuren een twee door roeden in vieren verdeelde vensters en in de tweede deur van links een rinketdeur met drie zware staartgehengen onder het rechter venster. De westelijke achtergevel bevat per travee twee bouwsporen van dichtgezette, ronde, met een rollaag uitgevoerde ventilatieopeningen. De blinde kopse gevels zijn voorzien van wit geschilderde houten windveren; aan de voorgevel een mastgoot. Het witgekalkte interieur, waarvan de oorspronkelijke kalklaag is te zien rond de dichtgezette ventilatieopeningen, wordt door drie circa 1,25 m hoge bakstenen en kalkzandstenen scherfmuren verdeeld in vier dubbele stallingruimten voor acht voertuigen, met daarboven een open houten kapconstructie op basis van spanten en sporen en zonder beschot.
Motivering
GARAGE van algemeen belang als herkenbaar onderdeel van een uit de Tweede Wereldoorlog stammend en door de Duitse bezetter als onderdeel van een groot militair vliegveld opgezet legerkamp, vanwege:
- architectuurhistorische waarde door de op locale vormen geïnspireerde traditionalistische bouwtrant en de voor de bouwtijd kenmerkende uitvoering en detaillering,
- krijgs- en cultuurhistorische waarde als garage in een garagecluster in het legerkamp Groot Heidekamp ten behoeve van de "Fahrbereitschaft",
- stedenbouwkundige en ensemblewaarde door de inbedding in een op rechthoekige grondslag gevormde cluster van garages met voertuigopstelplaatsen, door de samenhang van en met het totale militaire vliegveldconcept en de ruimtelijke hoofdlijnen en onderdelen van het kampement, en door de onderlinge verwantschap van de hierbij toegepaste vormen.

Tags: verdedigingswerken en militaire gebouwen bijgebouwen

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)