Omschrijving van Fort bij Rijnauwen, flankbatterij F6

Cluster 40.

Inleiding

FLANKBATTERIJ F6 aan de zuidwestzijde van het Fort bij Rijnauwen, als één van een zestal vergelijkbare onderdelen van de nabijverdediging van het fort. Flankbatterijen zijn bedoeld om de gracht, vooruitstekende delen van de hoofdwal van een vesting en het direct voorliggende terrein te bestrijken en ze bestaan uit schuin in de hoofdwal geplaatste kazematten of andere geschutsopstellingen. Hun flankerend vuur betekende dat de hoofdwal moeilijk benaderbaar was. Flankbatterijen kwamen in de tweede helft van de 19de eeuw vooral veel voor in het Duitse vestingstelsel. Ze bezaten dan een gevel en / of toegang aan de escarpzijde (binnenzijde) van de flanken van de hoofdwal en waren gewoonlijk voorzien van een aardlaag als dekking. Aan de buitenzijde bevond zich een door de schuine plaatsing grotendeels aan het zicht onttrokken gevel met schietgat(en). Het concept van toepassing van flankbatterijen in de vorm van in de hoofdwal gebouwde kazematten was rond 1870 nog vrij nieuw in Nederland.

Omschrijving

FLANKBATTERIJ F6 die samen met vijf vergelijkbare of als pendant te beschouwen flankbatterijen de noord- en zuidzijde van het fort en de caponnière flankeerden. De in 1869-1871 uit metselwerk opgetrokken batterijen, die grotendeels waren gedekt door de aardwerken van de buitenwal, beschikten over een kruitmagazijn en kazematten, elk bewapend met enkele vuurmonden.

Waardering

De FLANKBATTERIJ F6 is van algemeen belang vanwege:

Cultuurhistorische waarden als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, zoals deze is ontworpen door C.R.T. Kraijenhoff en in eerste aanleg vanaf 1815 door hem, Jan Blanken en majoor-ingenieur Willem Offerhaus is gerealiseerd en daarna door anderen gedurende ongeveer 125 jaar versterkt en verbeterd.

* Krijgshistorische waarden als onderdeel van een aaneengesloten militaire verdedigingslinie tussen de voormalige Zuiderzee en de Biesbosch. Deze bestond hoofdzakelijk uit een samenhangend systeem van inundatievelden en bijbehorende inundatiemiddelen en van schootsvelden. Dit systeem werd aangevuld met diverse, uit verschillende perioden daterende typen gebouwde of aangelegde (verdedigings)werken die dienden tot of bijdroegen aan afsluiting van niet te inunderen terreinen of andere accessen.

* Architectuurhistorische waarden, in het bijzonder als uiting van de militair-strategische bouwkunde, die gebaseerd is - op het systeem van inundatie en accesverdediging (19de eeuw) - en op de wedloop met de zich versterkende offensieve middelen (19de eeuw).

Het betreft één van een zestal op het Fort bij Rijnauwen gelegen voorbeelden van gemetselde flankbatterijen in de buitenwal, daterend van 1869-1871.

* Ensemblewaarde en situationele waarden, als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Tevens vanwege de functionele en fysieke samenhang met de overige en in het bijzonder de vijf vergelijkbare onderdelen van het complex en / of de pendanten.

* Het onderdeel is representatief (karakteristiek) omdat het duidelijk herkenbaar deel uitmaakt van een in één concept gerealiseerd fort en het vertegenwoordigt de relatief nieuwe vorm van flankerend vuur vanuit schuin en gedekt in de hoofdwal geplaatste batterijen.

* Het onderdeel is tamelijk gaaf bewaard omdat het zich als gebouwd element nog goed in het veld laat herkennen en omdat qua structuur en fysiek voorkomen de hoofdzaken van de toestand in de jaren '80 van de 19de eeuw van dit gebouwtype erin zijn bewaard.

Tags: verdedigingswerken,fort, vesting en -onderdl,verdedigingsw., milit.geb

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)