Het Reigersnest: Historische tuin- en parkaanleg in Oostvoorne
Omschrijving van Het Reigersnest: Historische tuin- en parkaanleg
Omschrijving
HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG MILDENBURG EN 'T REIGERSNEST. De historische tuin- en parkaanleg van Mildenburg en 't Reigersnest vormde oorspronkelijk een enkele parkaanleg, de aanleg bij de historische buitenplaats Mildenburg. De splitsing door verkoop van de buitenplaats in 1919 leidde tot vernieuwing van de noordelijke helft van de aanleg tot de parkaanleg bij het in 1920 gebouwde landhuis 't Reigersnest. De scheidslijn tussen beide parken wordt in het veld bepaald door de imposante met dubbel eik beplante tot Mildenburg behorende hoofdas, die van de plaats van het voormalige landhuis Mildenburg in westelijke richting tot aan de duinen voert en nog in de 20ste eeuw door een heuvel met belvedère werd beïndigd. De huidige parkaanleg van Mildenburg gaat terug tot in de eerste helft van de 18de eeuw en is ontwikkeld nadat baron Diederik van Leijden omstreeks 1725 het landhuis Mildenburg (afgebroken in 1947) had laten optrekken. Bekend is dat Van Leijden en diens zoon Helenus Willem het grondgebied van de buitenplaats aanzienlijk hebben uitgebreid. In 1736 kwamen de gronden die nu tot het park van 't Reigersnest behoort in het bezit van de familie. Een kaart van de aanleg uit 1785 geeft een gedetailleerd beeld van het park, de op de kaart aangegeven aanleg is in structuur tot op heden voor een groot deel herkenbaar gebleven. Herkenbaar is de open huisplaats aan de westzijde die aan de oostzijde door een dubbele rij linden wordt afgesloten, waarachter zich de hoofdas uitstrekt. Voorts zijn uit deze tijd (1785) nog enkele dwarslanen (eik) en de karakteristieke invulling van bosvakken met rabatten tussen de lanen herkenbaar. Ook de in curven verlopende eikenlaan - een van de enkele elementen in landschapsstijl op de kaart uit 1785-, die vanaf de hoofdas aan de westhoek van 't Reigersnest ontspringt en die in de richting van het hoofdgebouw 't Reigersnest voert, alsmede enkele andere vroeg-landschappelijke lanen en dansfragmenten op Mildenburg en 't Reigersnest, zijn bewaard gebleven. Ook de loofgang in het park van 't Reigersnest, thans bestaande uit een doorgeschoten lindenlaan, komt al voor op de kaart uit 1785. Op de kaart is verder door middel van een cirkelvormige aanplant langs de Zwartelaan de fundering en het restant van de achtzijdige middeleeuwse vuurtoren aangegeven, die toen waarschijnlijk als romantisch ruïneus stoffage-object in het park stond opgesteld. De ruïne is in de loop der tijd overwoekerd en in 1964 wederom opgegraven. De kaart geeft voorts aan de ZW-hoek van het terrein een variant van een sterrenbos met lanen en bosvakken aan, dat een kopie blijkt te zijn van het labyrint op Versailles volgens een afbeelding van Ch. Perrault uit 1679. Van dit sterrenbos zijn in het park enkele laangedeelten bewaard gebleven. De zuidzijde van dit lanenstelsel werd omstreeks 1900 geofferd aan stedelijke uitbreiding van Oostvoorne en is in het stratenpatroon nog gedeeltelijk terug te vinden. Tussen 1814, wanneer na een openbare verkoop de buitenplaats wordt verkocht aan de familie Lette, en 1832 (Kadastraal Minuutplan), vond er een verdere verlandschappelijking van het park plaats. De huisplaats Mildenburg kreeg zijn huidige druppelvormige structuur, in het huidige park van 't Reigersnest werd een niervormige vijver met aangrenzende glooiende uitzichtsheuvel aangelegd, het bos van het huidige Mildenburg werd verrijkt door een patroon van slingerpaden en slingerlanen en aan de grens tussen aanleg en duinen werd de manteling beplant met beuken: al deze elementen zijn in het park van Mildenburg en 't Reigersnest bewaard gebleven. Ook het glooiende terreinoppervlak van de wandeling rondom de niervormige vijver dateert uit deze tijd. Bij de bouw van het nieuwe landhuis werd op zeer ingetogen wijze op het terrein van 't Reigersnest een nieuw park aangelegd, dat het gehele terrein ten noorden van de hoofdas van het park van Mildenburg beslaat en waarbij de dan al aanwezige aanleg zoveel mogelijk werd gespaard. Bij deze nieuwe aanleg rondom het landhuis werden enkele open ruimten geschapen voor de aanleg van sierweiden met borderbeplanting en in curven verlopende zandpaden en voor de aanleg van een cirkelvormige oprit. Voorts werden op strategische plaatsen een aantal sierbomen geplant waaronder een Chinese mammoetboom, water- en moerascypres, bruine beuk, paardekastanje en vleugelnoot. Naar de mode van die tijd, waarin het oorspronkelijke landschap deel van de aanleg kon gaan uitmaken, werd ook het duinlandschap in de aanleg betrokken: op een duintop verrees eveneens in Amsterdamse Schooltrant naar ontwerp van P. Vorkink en Jac. Ph. Wormser een duinkoepel, die via slingerpaden in het duinlandschap bereikbaar was (koepel werd afgebroken door de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog). De basis van deze nieuwe tuin- en parkaanleg op 't Reigersnest is uit een samenwerking tussen de architecten van het landhuis Wormser en Vorkink en de toenmalige eigenaar van 't Reigersnest tot stand gekomen.
Waardering
De HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG VAN MILDENBURG EN 'T REIGERSNEST is in cultuurhistorisch opzicht van algemeen belang
- vanwege de grootschaligheid en ouderdom van het park met herkenbare aanleg uit de 18de eeuw en eerste helft van de 19de eeuw in formele en landschappelijke stijl
- vanwege de gaafheid van de aanleg in landschapsstijl met bordertuinen uit de jaren '20 van de 20ste eeuw rondom het landhuis.
Tags: losse objecten, ed.,historische aanleg,tuin, park en plantsoen,...
Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)
In de buurt
-
Het Reigersnest: Historische tuin- en parkaanleg Zwartelaan 1, Oostvoorne
-
Het Reigersnest: landhuis Zwartelaan 1, Oostvoorne
-
Het Reigersnest: houten toegangshek Zwartelaan 1, Oostvoorne
-
Het Reigersnest: restant van een achtkantige vuurtoren Zwartelaan 1, Oostvoorne
-
Het Reigersnest: tuinmanswoning Zwartelaan 3, Oostvoorne
-
format_list_bulleted
Alle monumenten in
Oostvoorne (Zuid Holland)