Omschrijving van Vliegbasis Deelen/Groot-Heidekamp: Gebouw 75, legeringsbarak

InleidingGebouw 75 ligt vrijstaand in een bosachtige omgeving tussen nummer 68 en 69, aan de westzijde van de noord-zuid lopende Lange Jammer op Groot-Heidekamp. De daknok is noord-zuid gericht en loopt evenwijdig met de Lange Jammer. Gebouw 75 is een in 1940-1941 als 'Sonderbau' tot stand gekomen ketelhuis, een hoedanigheid waarin het een pioniersrol vervulde in wijkverwarmingtechniek. Gebouw 75 is op macroniveau onderdeel van een grote militaire vliegveldstructuur uit de jaren 1940-1945, op mesoniveau van een ijl complex van in een brinkdorpachtig verband geplaatste gebouwen, en hierbinnen op microniveau van een aantal enigszins perifeer gelegen en in los lineair verband gegroepeerde panden. OmschrijvingOnderkelderd, eenlaags bakstenen KETELHUIS op rechthoekige plattegrond, gedekt door een met grauwe sneldekpannen belegd zadeldak tussen puntgevels en uitgevoerd met enig overstek boven de beide langsgevels. Door het zuideinde van de daknok een vrij volumineuze, circa twee meter hoge bakstenen schoorsteen met twee niveaus en in de noordzijde van de schoorsteen een spleetvenster met mogelijk functie voor uitkijkpost of als voorziening voor schoorsteenvegen. De plint is rondom uitgevoerd in donkerder baksteen en eindigt in een rollaag; beide kopse gevels zijn links en rechts voorzien van uitkragingen. In de oostelijke langsgevel / hoofdgevel links van het midden een toegangsopening onder rollaag, met twee treden en voorzien van een lattendeur; links hiervan drie gekoppelde spleetvensters met bakstenen lekdorpels en houten kozijnen, waarin verticaal in drien verdeelde ruiten en rechts drie kleine rechthoekige venstertjes. Westelijke langsgevel met links drie vergelijkbare venstertjes en een later ingebrachte toegangsopening; rechts twee later ingebrachte rechthoekige vensters, verdeeld met bovenin steekraampjes. Noordelijke kopgevel is gewijzigd en bevat direct boven de plint bouwsporen van twee dichtgemetselde getoogde gevelopeningen en hogerop van twee kleinere, eveneens dichtgemetselde vierkante vensteropeningen. Gevel thans blind. Zuidelijke kopgevel met centraal iets uitgebouwd rookkanaal en links twee kleine vensteropeningen onder rollaag, met houten kozijnen en valraampjes. Mastgoten op klossen. Interieur bevat een moderne verwarmingsinstallatie, die geen intrinsieke monumentwaarde vertegenwoordigt. WaarderingKETELHUIS, van algemeen belang als zeldzaam onderdeel van een uit de Tweede Wereldoorlog stammend en door de Duitse bezetter als onderdeel van een groot militair vliegveld opgezet legerkamp, vanwege architectuurhistorische, stedenbouwkundige, krijgs- en cultuurhistorische en complex- en ensemblewaarden, die onder meer kunnen blijken uit de voor de bouwtijd kenmerkende onderdelen en details, uit de kunstmatig opgezette brinkdorpstructuur en de tot in detaillering doorgevoerde camouflage, uit de samenhang van en met het totale militaire vliegveldconcept en de ruimtelijke hoofdlijnen en onderdelen van het kampement, en uit de onderlinge verwantschap van de hierbij toegepaste vormen.

Tags: verdedigingswerken en militaire gebouwen

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)