Omschrijving van Vliegbasis Deelen/Groot-Heidekamp: Gebouw 59, legeringsbarak

InleidingGebouw 59 ligt vrijstaand in een bosachtige omgeving, globaal tussen de nummers 54 en 58, in het zuidwestelijke kwadrant van de T-kruising van een naar het noordoosten gerichte, iets gebogen weg en de oostelijkste noord-zuid lopende weg (Lange Jammer) op Groot-Heidekamp. De daknok is noord-zuid gericht, evenwijdig met de Lange Jammer. Gebouw 59 is een in 1940-1941 als 'Regelbau' tot stand gekomen legeringsbarak en is op macroniveau onderdeel van een grote militaire vliegveldstructuur uit de jaren 1940-1945, op mesoniveau van een ijl complex van deels in lineair en deels in uitwaaierend brinkdorpachtig verband geplaatste gebouwen, en hierbinnen op microniveau van een enigszins perifeer gelegen ensemble aan de naar het noordoosten gerichte weg.OmschrijvingEenlaagse, relatief grote, met ca. 50 cm dik buitenmuurwerk en ten dele met kruipruimte uitgevoerde bakstenen LEGERINGSBARAK op rechthoekige plattegrond en gedekt door een onderin iets uitgezwenkt, met gegolfde rode verbeterde holle (Hollandse) pannen belegd zadeldak tussen puntgevels. In de noordelijke kopgevel / hoofdgevel links een toegangsopening onder rollaag, met twee treden en voorzien van een houten deur onder vierruits bovenlicht. Rechts hiervan twee vensteropeningen onder rollaag en met betonnen kalf, waarin boven vierruits valramen en onder dubbele houten naar binnen openende tweeruits draairamen, beneden het kalf voorzien van plaatstalen luiken met groen en wit geschilderd zandlopermotief. Op zolderverdiepingniveau twee kleine vensters onder rollaag en met vierruits draairamen. Zuidelijke kopgevel symmetrisch, met centraal een toegangsopening met houten deur en links en rechts hiervan een vensteropening onder rollaag en met betonnen kalf, waarin boven vierruits valramen en onder dubbele houten naar binnen openende tweeruits draairamen, beneden het kalf voorzien van plaatstalen luiken met groen en wit geschilderd zandlopermotief; op zolderverdiepingniveau twee kleine vensters met vierruits draairamen. In westelijke en oostelijke langsgevel respectievelijk drie maal twee en twee maal drie vensteropeningen met betonnen kalf, waarin boven vierruits valramen en onder dubbele houten naar binnen openende tweeruits draairamen, beneden het kalf voorzien van plaatstalen luiken met groen en wit geschilderd zandlopermotief; rechts in zuidelijke langsgevel tevens een later ingebracht venster met verticaal verdeeld raam. Wit geschilderde windveren; mastgoten. Het interieur is deels gemoderniseerd. Trap naar zolderniveau met voor de bouwtijd karakteristieke kenmerken.WaarderingLEGERINGSBARAK, van algemeen belang als goed herkenbaar onderdeel van een uit de Tweede Wereldoorlog stammend en door de Duitse bezetter als onderdeel van een groot militair vliegveld opgezet legerkamp, vanwege architectuurhistorische, stedenbouwkundige, krijgs- en cultuurhistorische en complex- en ensemblewaarden, die onder meer kunnen blijken uit de op locale vormen genspireerde traditionalistische bouwtrant, uit de voor de bouwtijd kenmerkende onderdelen en details, uit de kunstmatig opgezette brinkdorpstructuur en de tot in detaillering doorgevoerde camouflage, uit de samenhang van en met het totale militaire vliegveldconcept en de ruimtelijke hoofdlijnen en onderdelen van het kampement, en uit de onderlinge verwantschap van de hierbij toegepaste vormen.

Tags: verdedigingswerken en militaire gebouwen

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)