Omschrijving van Meerenberg: drie waterpompen

Inleiding

Drie WATERPOMPEN uit 1846-1848, gebouwd in classicistische stijl, ontworpen door J.D. Zocher jr.

Door de gunstige ligging in het grondwaterrijke land aan de voet van de duinen kende Meerenberg een eigen watervoorziening met van oorsprong dertien à veertien pompen op het binnenterrein en in de tuinen rondom. Van deze pompen zijn er thans drie overgebleven. Ze bevinden zich op het voormalige binnenterrein van het ziekenhuis. Door middel van de pompen kon water uit welputten worden overgebracht in reservoirs voor de badinrichting. Een goede opslag en toevoer van water was van groot belang onder meer vanwege de badverpleging, Dit was namelijk een belangrijk onderdeel van de behandelingen in het gesticht.

Omschrijving

De waterpompen bestaan uit een vierhoekig basement, schacht en bekroning. Het hardstenen basement bezit aan één zijde een hardstenen vergaarbak. De tabs toe lopende schacht is met hout bekleed en voorzien van blokverdeling en een geprofileerde lijst bovenaan. Recht boven de vergaarbak bezit de schacht een gietijzeren spuwer, waarnaast een lange slinger met bol is opgenomen. Eén waterpomp is bovenop de schacht voorzien van een piramidale bekroning van hardsteen. De twee andere waterpompen zijn voorzien van een met asfaltpapier bekleed tentdak. Deze zijn vermoedelijk later aangebracht.

Waardering

De WATERPOMPEN zijn van algemeen belang vanwege:

- de cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een technische ontwikkeling; in casu de watervoorziening voor de verschillende badkamers in het ziekenhuiscomplex in het midden van de negentiende eeuw, waarbij gebruik werd gemaakt van water uit de duinen dat zich verzamelde in welputten;

- de architectuurhistorische waarde als voorbeeld van pompen in classicistische stijl, vanwege het materiaalgebruik, de toegepaste verhoudingen, de sobere vormgeving en de verzorgde detaillering. Daarnaast is het object in typologisch opzicht van belang als bijzondere vorm van pomp;

- de stedenbouwkundige en ensemblewaarden elk als onderdeel van een bij elkaar horende serie, als functioneel onderdeel van de watervoorziening en de hiermee verband houdende weloverwogen situering op het binnenterrein van het ziekenhuiscarré.

Tags: weg- en waterwerken,bedieningsmechanisme,bedieningsgebouw,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)