Omschrijving van De Haar, dienstgebouw met stalplein en waterput

Omschrijving onderdeel 4: DIENSTGEBOUW MET STALPLEIN MET WATERPUT.

Dienstgebouw uit circa 1900-1914, waarin opgenomen een deels uit 1861 daterende boerderij, dat in 7 ongelijke zijden het STALPLEIN omsluit. Gerealiseerd in Frans georiënteerde eclectische (neogotische en neorenaissance) stijl tijdens de restauratie van kasteel de Haar naar ontwerp van Dr. P.J.H.Cuypers, bevattende stallen, koetshuizen, overdekte wasplaatsen, dienstwoningen en garages, gedeeltelijk opgetrokken op de plaats van de voormalige ridderhofstad Ter Mey en gelegen in de hoek gevormd door de Bochtdijk en de Rijndijk naast de zuidelijke toegangspoort.

Centraal op de binnenplaats is een antieke natuurstenen waterput [mogelijk 18de eeuw], voorzien van een wapen, mogelijk Wittelsbach. De binnenplaats is beplant met Lindes.

De rode bakstenen gevels van de dienstgebouwen zijn gedecoreerd met bakstenen patronen in rood en geel (ruiten: de Haar en zuil: Zuylen; boven de kleine uitgangspoort: swastika als welkomsteken) en geornamenteerd door in rood en wit geschilderde luiken, deuren en dubbele deuren. Het decoratieve gehalte van het complex aan de binnenzijde wordt versterkt door het vakwerk van de paardenstal en op de verdieping van het Koetshuis en de garage. De verschillende bouwlichamen zijn overkapt door met leien gedekte schild- en zadeldaken en door platte daken. Aan de oprijlaanzijde wordt het complex afgesloten door een muur met schietsleuven en schietgaten, een pseudo-middeleeuwse toegangspoort met gebeeldhouwde paardenhoofd - oorspronkelijk voorzien van een dubbele poortdeur - en door een lage ronde toren met weergang (de zog. Benzinetoren). De beide garages zijn wsch. de oudste van Nederland.

Waardering

Het DIENSTGEBOUW MET STALPLEIN MET WATERPUT is in cultuurhistorisch opzicht van algemeen belang;

- als karakteristiek onderdeel van de buitenplaats en in dezelfde bouwstijl opgebouwd;

- als historische plaats waar oorspronkelijk de ridderhofstad Ter Mey gelegen heeft; een deel van de grachten van deze ridderhofstad werd in het complex opgenomen;

- vanwege de kenmerkende opzet, van ongewone grootte voor een Nederlands particulier huis en vanwege de zeer vroege combinatie van stallen en garages, waardoor de gebouwen zowel voor tractie als voor gemotoriseerd verkeer bestemd waren;

- vanwege het typisch 19de-eeuwse materiaalgebruik, namelijk gietijzer;

- vanwege de relatie met andere onderdelen van de buitenplaats;

- vanwege de markering bij de toegang van het kasteelpark;

- vanwege de gaafheid.

Tags: gebouwen, woonhuizen,bijgebouw,bijgebouwen kastelen enz.,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)