Omschrijving van Keuterboerderijtje

Inleiding

Witgepleisterd KEUTERBOERDERIJTJE onder afgewolfd zadeldak uit XVIII of XIX, opgetrokken in Ambachtelijk-traditionele bouwtrant. Achteraf gelegen buiten de bebouwde kom; aan de weg drie perenbomen en een ronde, gemetselde waterput. Het huisje is een representatief voorbeeld van de behuizing van veel bewoners van de Peel uit de periode toen deze woeste en onvruchtbare streek nog niet ontgonnen was. Daarna is het huis enige tijd in gebruik geweest als timmermanswoning, "armenwoning" en voorts als kunstenaarsatelier.

Omschrijving

Kleine, geheel gepleisterde boerderij van één bouwlaag op rechthoekige plattegrond onder zadeldak met laag aangezette wolfseinden. De nok evenwijdig aan de straat. Rode en blauwe Hollandse dakpannen, gesorteerd per dakvlak. Hoekkepers van dakpannen. Aan de lange achterzijde ligt de dakaanzet lager dan aan de lange straatzijde. Recente ronde metalen schoorsteen in linker wolfseinde (de oorspronkelijke gemetselde schoorsteen bevond zich blijkens een oude foto ongeveer in het midden van de noklijn). In het voorste dakvlak enkele glazen dakpannen, in het achterste twee moderne dakramen. De horizontale dakranden zijn afgewerkt met een schuin geplaatste lat. Alleen de achtergevel heeft een zinken dakgoot met dito hemelwaterafvoer. Onregelmatig geplaatste staafankers in alle muren, waaronder zeker één gemaakt van een trapleuningspijl. De voordeur bevindt zich in de straatgevel geheel rechts. Links daarnaast drie diepliggende vensters van ongelijke grootte, met nieuwe, van kruisroeden voorziene draairamen. Opgeklampte luiken. De linker zijgevel heeft een dichte staldeur met links daarvan een zeer klein vierkant venstertje. Midden boven, direct onder de dakrand zit een dicht hooiluik. De rechter zijgevel heeft in het midden een zesruits venster, waarvan de onderste vier als draairaam zijn uitgevoerd. Dubbele, opgeklampte luiken. Daarboven een klein vierkant zoldervenstertje met kruisroeden. De achtergevel heeft rechts van het midden een opgeklampte dichte deur waarin een klein vierkant ruitje. Rechts van de deur een vernieuwd, liggend ijzeren achtruits venster. Links van de deur een nieuw, verticaal gedeeld venster. Alle kozijnen zijn roodbruin geverfd, de (vernieuwde) luiken en deuren zijn van onbehandeld naaldhout. De buitenmuren, die blijkens een oude foto oorspronkelijk van schoon metselwerk waren, zijn nu gepleisterd en gewit.

De oude indeling is geheel verdwenen, daarvoor in de plaats kwam een ongedeelde ruimte, met een toilet afgeschoten in een hoek. De oorspronkelijke hooizolder is verwijderd, de kap (vanwege de geringe overspanning slechts uit gekantrechte rondhouten sporen bestaand) is nu beschoten. De staldeur is aan de binnenzijde gedicht. De achtergevel is naar buiten verplaatst en vervangen door een vijftal naaldhouten staanders. In de korte eindgevel zijn drie staanders verwerkt met een dekbalk en twee vernieuwde schoren. De vloer is van cement; alleen ter plaatse van de vroegere woonkamer, ongeveer het middendeel van de plattegrond, ligt een houten vloer. De plaatsen van de vroegere schouw met bedsteden, de keuken en de geitenstal zijn nog aanwijsbaar.

Waardering

Het keuterboerderijtje uit XVIII of XIX is van algemeen belang. Het exterieur met put en fruitbomen is van belang, omdat het betrekkelijk gaaf bewaard gebleven is. Uit cultuurhistorisch oogpunt heeft het pand waarde als uitdrukking van de sociaal-economische omstandigheden waarin een groot deel van de agrarische bevolking van de Peel eeuwenlang verkeerde. Het keuterboerderijtje is uit typologisch oogpunt zeldzaam als voorbeeld van een behuizing voor mingegoeden.

Tags: agrarische gebouwen,boerderij,boerderij, molen, bedrijf

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)