Omschrijving van Sint-Paulusabdij: pompstation

Inleiding

Nabij de wagenloods bevindt zich ten noorden van het klooster een POMPSTATION uit 1936-197, het eerste ontwerp van Hans van der Laan in de stijl van de Delftse School. Het werd opgemetseld door de broeders Henri Boelaars, Lambertus Nooyen en Benedictus Nuyten. Tot 1937 pompte men met behulp van een kleine motorpomp ijzerhoudend water uit een zestig meter diepe put onder de kapittelzaal gehaald. Nabij het pompstation werd in 1936 een nieuwe put geslagen. De oorspronkelijke pompinstallatie, met automatische ontijzering en ontzuring van het bronwater, werd geleverd door de firma Willekens uit Tilburg (thans vervangen).

Omschrijving

Het bakstenen pompstation beslaat een rechthoekige plattegrond en telt één bouwlaag en een kapverdeling onder een met rode, verbeterde Hollandse pannen gedekt zadeldak met licht geknikte en overstekende dakvoet. Dakraam en ranke schoorsteen op het linker dakschild. Het zadeldak zit opgesloten tussen twee, de voor- en achtergevel bekronende trapgevels met op de treden bakstenen ezelsruggen. Symmetrische voorgevel met centrale klampdeur voorzien van originele ijzeren deurkruk en bovengelegen opgeklampt zolderluik onder strekken. Oostgevel met een houten vierruitsvenster onder strek en met bakstenen afzaat. Westgevel met een opgeklampte, dubbele deur onder een korfboog met aan weerszijden twee smalle, diep gelegen vensters onder strekken en met bakstenen afzaten. Zuidgevel blind. De oorspronkelijke indeling is bewaard gebleven. De westelijke poort geeft toegang tot de aan de zuidzijde gesitueerde machinekamer die circa 2/3 van de plattegrond beslaat. Via de noordelijke ingang is een ondiepe, maar de gehele breedte bestrijkende dienstruimte toegankelijk.

Waardering

Het pompstation is van algemeen belang. Het object bezit cultuurhistorische waarden als bijzondere uitdrukking van geestelijke en technische ontwikkelingen, namelijk de vestiging van nieuwe, grotendeels zelfvoorzienende kloostergemeenschappen in het begin van de twintigste eeuw - in dit geval als uitvloeisel van de Franse Wet op de Verenigingen- en verder de verbeterde drinkwatervoorziening onder invloed van technologische innovaties. Daarnaast vanwege het belang van de typologie voor de ontwikkeling van pompstations. Het object heeft architectuurhistorische waarden vanwege de esthetische kwaliteiten van het architectonische ontwerp. Het object bezit tesamen met de overige tot de Sint Paulus-abdij behorende objecten en de binnen de 'Heilige Driehoek' gelegen kloosters ensemblewaarden als essentieel onderdeel van een historisch gegroeid religieus ensemble ten zuidoosten van de kern van Oosterhout. Daarnaast vanwege de functionele historisch-ruimtelijke relatie met de in de nabijheid geslagen waterput. Het object is van belang wegens de gaafheid van het exterieur.

Tags: gebouwen, woonhuizen,pompstation,nutsbedrijf,boerderij, molen, bedrijf

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)