Omschrijving van R.K. kerk en pastorie: kerkgebouw

Omschrijving onderdeel A

Het éénschepige KERKGEBOUW heeft een zadelkap waaronder ook de PASTORIE is opgenomen. De baksteengevels zijn gemetseld in kruisverband. De kerk telt vijf traveeën en de pastorie twee bouwlagen. Het zadeldak is gedekt met geglazuurde Hollandse pannen. De goten zijn modern. Boven de entree in de zuidoostzijde bevindt zich een vierhoekige houten klokkestoel met ingesnoerde achtzijdige naaldspits. De VOORGEVEL van het kerkgebouw heeft overhoeks geplaatste steunberen en een verjongend middenrisaliet. In dit risaliet bevindt zich de entree met een spitsboogvormig bovenlicht met neogotische stenen tracering. Het bovenlicht is verder blind. Daarboven bevindt zich een spitsboogvenster met een neogotische tracering in gietijzer met kruis- en visblaasmotieven. Boven de tweede waterlijst bevinden zich twee rondboogvormige spaarvelden waarboven weer een rond spaarveld met geprofileerde bakstenen randen is opgenomen. In het verlengde van de risaliet bevindt zich het torentje met een ingesnoerde spits met leien in Maasdekking. De LINKER ZIJGEVEL heeft ter hoogte van de kerk in het eerste travee een spaarveld in de vorm van een spitsboog. Links hiervan liggen de vier traveeën van de kerkruimte, met spitsbogen. De traveeën worden gescheiden door naar boven toe verjongende steunberen. De vensters hebben natuurstenen omlijstingen. Een rechthoekig uitgebouwd gedeelte geeft aan waar zich in het interieur de biechtstoel bevindt.

De pastorie telt twee bouwlagen, waarin oorspronkelijk een indeling in twee assen herkenbaar was. Rechts bevindt zich een as met boven elkaar twee 6-ruits schuifvensters; links zijn op de verdieping twee spaarvelden zichtbaar. Deze gaan gedeeltelijk schuil achter een aanbouw onder een lessenaarsdak. De ACHTERGEVEL is de pastoriegevel. De gevel heeft twee bouwlagen met een geveltop.In de drie vensterassen bevinden zich 6-ruits schuifvensters die worden ontlast door strekken. Op de scheiding van de tweede bouwlaag en de zolder is een cordonlijst aangebracht van hardsteen. In de top zijn boven de buitenste assen spaarvelden met spitsboog gemetseld, in de centrale as bevindt zich een spitsboogvenster met stolpramen en een 3-ruits bovenlicht. De top is uitgemetseld en voorzien van een smeedijzeren kruis. De RECHTER ZIJGEVEL van de kerk heeft in het eerste travee een spaarveld in de vorm van een spitsboog. Rechts hiervan liggen de vier traveeën van de kerkruimte, met spitsbogen en steunberen. De pastorie telt twee bouwlagen. De begane grond is in het eerste kwart van de twintigste eeuw uitgebreid en voorzien van een platgedekte aanbouw waarin naast een ingang, ook een erker en een keukenuitbouw zijn opgenomen. Op de verdieping bevinden zich drie 6-ruits schuifvensters die worden ontlast door strekken. Tussen de vensters links een rond venster en rechts een rond spaarveld.

Uit het INTERIEUR van het KERKGEBOUW zijn tussen 1960 en 1970 een aantal zaken verwijderd. Er zijn echter ook een groot aantal elementen gespaard gebleven waaronder een belangrijk Maarschalkerweerd orgel, de tegelvloeren, de kerkbanken , Neo-Gotische biechtstoel- en deurdetailleringen, ijzeren bloemrozetten, een van profielribben voorzien gewelf, alsmede een achttal belangrijke grisailleramen. De indeling en de detaillering van de van de sacristie is volledig bewaard gebleven.

Het ORGEL is een éénklaviers mechanisch balustrade orgel met klaviatuur aan de achterzijde, gemaakt door M. Maarschalkerweerd in 1863.

Het interieur van de PASTORIE heeft nog de oorspronkelijke indeling en bevat twee oorspronkelijke schoorsteenmantels, schuifdeuren, een oorspronkelijk betegelde gang, paneeldeuren, glas-in-loodramen uit de jaren 20, oorspronkelijke keukenelementen en een oorspronkelijk meidenkamertje op de zolder.

Waardering

KERKGEBOUW, inclusief ORGEL, met PASTORIE, daterend vanaf 1851

- Van architectuurhistorische waarde als typologisch belangrijk en zeldzaam voorbeeld van een kerkgebouw met een in het verlengde daarvan geplaatste pastorie. Het in de tweede helft van de negentiende eeuw als Waterstaatskerk ontworpen gebouw is gaaf bewaard gebleven en heeft een zorgvuldige detaillering in baksteen. De neogotisch gedetailleerde raampartijen hebben ijzeren traceerwerk. Hoewel het interieur gedeeltelijk is gemoderniseerd, is er een belangrijk deel van het interieur behouden gebleven, waaronder een belangrijk Maarschalkerweerd orgel, diverse neogotisch gedetailleerde elementen en tegelvloeren.

- Van stedenbouwkundige waarde als zeer markant kerkgebouw, gelegen op een kruispunt van wegen, en aan de oprit naar de Lingedijk. Op deze plaats vormt het kerkgebouw in combinatie met het kerkhof en de diverse erfafscheidingen een zeer belangrijk beeldbepalend element in dit karakteristieke, agrarisch bepaalde, dorpsbeeld. Het complex is van belang voor de instandhouding van een historisch gegroeide situatie.

- Van cultuurhistorische waarde vanwege het kenmerkende bouwtype en als uitdrukking van de katholieke geloofsbeleving in een landelijke agrarische omgeving in de tweede helft van de negentiende eeuw. De aanwezigheid van het kerkhof geeft het complex een belangrijke ensemblewaarde.

Tags: kerkelijke gebouwen,kerk,kerk en kerkonderdeel,religieuze gebouwen

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)