Omschrijving van Metaheerhuis en draaihek op de Joodse begraafplaats

Omschrijving onderdeel B Het METAARHUISJE op rechthoekig grondplan telt één bouwlaag en is opgetrokken in grijze kalkzandsteen gemetseld in kruisverband. De gevels bezitten een gepleisterde plint en zijn voorzien van speklagen en ontlastingsbogen in rode kalkzandsteen. De gevels worden voorts verlevendigd door pleisterwerk. Het zadeldak is bedekt met gesmoorde Muldenpannen, wordt langs de zijgevels gedragen door decoratief gesneden houten korbelen en bezit aan voor- en achtergevel witgeschilderde windveren en een eenvoudig getoogd sierspant. De afwatering vindt langs de dakrand plaats via een hanggoot. De symmetrisch ingedeelde VOORGEVEL bezit evenals de achtergevel in blokverband gepleisterde hoekpilasters. In het midden bevindt zich een vrij brede ingang met getoogde dubbele schuifdeuren onder een gemetselde segmentboog die van gepleisterde geboorte- en sluitstenen is voorzien. Boven de ingang bevindt zich een door rode kalkzandsteen omlijst, witgeschilderd rond venster, waarop met zwarte verf een Davidster is aangebracht. Dit medaillon wordt geflankeerd door twee verdiepte velden voorzien van gepleisterde cartouches waarop teksten zijn aangebracht: links `PSXXIII vers 4' en rechts de Hebreeuwse tekst van dit psalm. Op de RECHTER ZIJGEVEL zijn evenals op de LINKER ZIJGEVEL in pleisterwerk twee grote Davidsterren aangebracht, van elkaar gescheiden door een in blokverband gepleisterde liseen. De naar de begraafplaats gerichte ACHTERGEVEL is vrijwel identiek aan de voorgevel, maar bezit aan weerszijden van de deuren een klein rechthoekig venster dat aan de onderzijde voorzien is van een gepleisterde lekdorpel en aan de bovenzijde afgesloten wordt door een in rode kalkzandsteen uitgevoerde strekse boog. Het Davidstermotief boven de ingang is aan de achtergevel uitgevoerd in wit op een zwartgeschilderde achtergrond. In het INTERIEUR van het huisje is het kapspant zichtbaar en bevindt zich een vloer belegd met tegels voorzien van een geometrisch motief. Het interieur is volledig beschilderd in wit, rood en zwart.

Het pad langs de rechterzijgevel is toegankelijk via een aan de gevel bevestigd eenvooudig smeedijzeren DRAAIHEK.

Waardering

METAARHUISJE met DRAAIHEK (complexonderdeel B) van omstreeks 1908

-Van architectuurhistorische waarde als goed en gaaf voorbeeld van een Joods baarhuisje uit het begin van de twintigste eeuw. Het gebouwtje is voorzien van elementen uit de Neo-Renaissance en de Chaletstijl en valt op vanwege de bijzondere architectonische kwaliteiten die tot uitdrukking komen in de gaaf bewaarde eenvoudige hoofdvorm, de gevels in twee kleuren kalkzandsteen en de verzorgde pleisterwerkdetaillering met onder andere naar de Joodse religie verwijzende elementen. Het huisje heeft een bijzonder interieur dat beschilderd is en een met rijk uitgevoerde tegels belegde vloer bezit.

-Van stedenbouwkundige waarde als onlosmakelijk onderdeel van de Joodse begraafplaats. Het huisje heeft ensemblewaarden met de omringende aanleg en speelt aan de Misterweg een beeldbepalende rol.

-Van cultuurhistorische waarde als goed en gaaf voorbeeld in de typologische ontwikkeling van het baarhuisje, dat herkenbaar is door de toegepaste decoratieve elementen als Joods metaarhuisje. Als onderdeel van het complex is het een herinnering aan de aanwezigheid van een bloeiende Joodse gemeenschap in Winterswijk.

Tags: losse objecten, ed.,baarhuisje,begraafplaats en -onderdl,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)