Omschrijving van Metaheerhuis (reinigingshuis) tevens poortgebouw

Omschrijving

Het REINIGINGSHUISJE 'Metaheir', tevens poortgebouw, met rechthoekige plattegrond bestaat uit één bouwlaag afgesloten door een afgeplat schilddak met als nokrichting noord-zuid. In de oost- en westgevel bevindt zich een aangekapt zadeldak als afsluiting van de risalerende middenas met topgevel. Het dak is gedekt met gesmoorde oud Hollandse pannen. De gevels met gepleisterde plint zijn opgetrokken in kruisverband en eindigen in een daklijst met een geprofileerde bakgoot op klossen. De plattegrond bestaat uit drie ruimten die overeenkomen met de drie assen in de voor- en achtergevel. De middenruimte fungeert als doorgang aan de oost- en westzijde, afgesloten door dubbele deuren. De grond rondom het metaarhuisje heeft een bakstenen bestrating met op de hoeken van de oostgevel bakstenen pijlers die de aanvang markeren van de ommuring uit 1924-1926.

De VOORGEVEL bestaat uit drie vensterassen met een risalerende middenas die eindigt in een topgevel. De middenas wordt aan weerszijden begrensd door bakstenen pilasters met een regelmatige onderbreking door natuurstenen speklagen. De pilasters eindigen als een schouderstuk met geprofileerde bakgoot als onderdeel van de topgevel. Tussen de pilasters bevindt zich op de begane grond een rechthoekige, dubbele houten geklampte deur afgesloten door een segmentboog met boogtrommel. De boogtrommel heeft een decoratieve smeedijzeren invulling. De anderhalf steens segmentboog heeft een natuurstenen aanzet- en sluitsteen. Boven de entree bevindt zich een liggend, rechthoekig gepleisterd spaarveld met in de geveltop een rondvenster omsloten door een rollaag met natuurstenen sluitstenen. In het met glas gevulde rondvenster bevindt zich de davidster weergegeven in smeedijzer. De topgevel heeft een decoratieve vierkante bekroning. In de linkeras bevindt zich een segmentboogvormig gepleisterd spaarveld aan de bovenzijde afgesloten door een anderhalf steens segmentboog met natuurstenen aanzet- en sluitsteen, aan de onderzijde door een gepleisterde bakstenen lekdorpel. In het wit geschilderde spaarveld bevindt zich een tekst in zwarte kapitalen een citaat van Prediker XII Vers 7 HET STOF KEERT/ TOT DE AARDE TERUG/ WAARUIT HET KWAM/ EN DE GEEST KEERT/ TOT GOD WEDER/ DIE HEM GEGEVEN HEEFT/ Prediker XII Vers 7'. De rechteras is identiek aan de linkeras met een Hebreeuwse tekst in plaats van Nederlandse tekst.

LINKERZIJGEVEL is een blinde gevel met in het dakschild een vierkante, bakstenen schoorsteenschacht..

ACHTERGEVEL bestaat evenals de voorgevel uit drie assen met een risalerende middenas die eindigt in een topgevel met achterliggend aangekapt zadeldak. Op de begane grond van deze middenas bevindt zich een dubbele deur met glasindeling en twee gekoppelde tweeruits bovenlichten afgesloten door een segmentboog met gepleisterde boogtrommel. In de geveltop met eenvoudige windveren bevindt zich een rondvenster identiek aan die in de voorgevel. Zowel in de linkeras als de rechteras bevindt zich één rechthoekige muuropening afgesloten door een gepleisterde boogtrommel en een segmentboog.

Links boven in de RECHTERZIJGEVEL bevinden zich twee enkelruits ramen met in het dakschild een vierkante, bakstenen schoorsteenschacht.

Waardering

REINIGINGSHUISJE ' Metaheir' van de architect/bouwkundige D. LIJSEN (1835-1922) uit 1887.

- Van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een bijzonder vormgegeven reinigingshuisje in 1887 gebouwd door D. Lijsen (1835-1922). Het reingigingsgebouw is gebouwd in overgangsarchitectuur met invloeden uit de neo-renaissance en het neo-classicisme.

- Van stedenbouwkundige waarde als onderdeel van de Joodse begraafplaats, gesitueerd als entreegebouw aan de oostzijde van het perceel aan weerszijden geflankeerd door de bakstenen muur met vierkante pijlers.

- Van cultuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een type reinigingshuisje, representatief als onderdeel van een Joodse begraafplaats.

Tags: losse objecten, ed.,baarhuisje,begraafplaats en -onderdl,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)