Omschrijving van Stelpboerderij in neo-renaissancestijl

Inleiding

STELPBOERDERIJ, in 1904 in Neo-Renaissance Stijl gebouwd aan de oude verbindingsweg van Goutum naar Teerns en Hempens op een licht verhoogd, deels door een brede sloot omvat en zeer verzorgd ingericht en onder meer met een rij leilinden voor de voorgevel beplant erf. Thans landschappelijk zeer fraai nabij de kruising in de zuidoostelijke uitvalsweg van Leeuwarden, de Wâldwei, gelegen. De stichtingssteen in de voorgevel geeft te lezen: "De eerste steen gelegd 27 juni 1904 door Sjoerd D. Bearda."

De boerderij is nog steeds door een traditioneel werkende boer in gebruik, maar de procedure over onteigening verband houdende met de toekomstige uitbreiding van Leeuwarden loopt en het bedrijf zal worden ontmanteld.

Omschrijving

EXTERIEUR: Stelpboerderij op een rechthoekige plattegrond met aangebouwde, op onderdelen vernieuwde bijschuur aan de zuidwestzijde en een nieuw stenen hok met plat dak aan de westzijde die beide buiten de bescherming vallen. Eén bouwlaag hoog met hoog schilddak, de voorgevel hoger opgetrokken dan de zijgevels. Muurwerk van bruine baksteen, de voorgevel voorzien van gepleisterde plint, voorts dorpelbanden en tussenneggen van kunststeen. In de voorgevel rechtgesloten schuifvensters met middenstijl, ontlast door hanenkammen met neggen en van diamantkoppen voorziene sluitstenen van kunststeen. In het midden de toegangspartij van een rechtgesloten paneeldeur met sierlijke ijzeren roosters voor de lichten en een onversierd bovenlicht. Aan de noordzijde van de voorgevel een kleine, lage schuurdeur, eveneens met neggen omvat, en een klein schuurvenster. In de zuidoostelijke zijgevel zijn voor de voormalige zijkamer en keuken grote vensters ingebroken. In het schuurgedeelte aan die zijde een kleine schuurdeur en staande, stalen negenruits schuurvensters; aan de noordzijde van de schuur liggende, stalen zesruits schuurvensters. In de achtergevel de oorspronkelijke grote schuurdeuren en kleine schuurvensters. Aan de voorzijde vlakke kroonlijst en geprofileerde goot; overigens bakgoten op gemetselde klossen.

Het schilddak is op het woongedeelte gedekt met donkerblauw geglazuurde golfpannen en op de schuur met ongeglazuurde rode, op het achterschild deels vervangen door oude blauw geglazuurde. Midden op het voorschild staat een grote, decoratieve houten kajuit, voorzien van een groot dubbel stolpvenster met tussenroeden, geflankeerd door slanke pilasters en wangen met wafelmotief. Na een profiellijst volgt de geprofileerde goot en een houten kuifstuk met pinakel.

Over de sloot aan de voorzijde leidt een betonnen bruggetje naar het goed verzorgde, traditioneel ingerichte erf met onder meer leilinden.

INTERIEUR: De schuur heeft zijn oude indeling met stalvakken nog, maar de inrichting is gemoderniseerd. Van het voorhuis is het zuidelijk gedeelte met keuken gewijzigd met hergebruik van de paneeldeuren en tegels waaronder decorarieve bloem- en vlindertegels. Gang en dwarsgang met trapopgang met balusters in nagenoeg oorspronkelijke staat met onder meer paneeldeuren. Aan de voorzijde zijn woonkamer en zijkamer bijeengetrokken en van een verlaagd plafond voorzien. In het vertrek aan de noordzijde omlijste vensters met vensterbanken en binnenblinden en een kastwand met paneeldeuren, hergebruikte onderdelen van de bedstedewand.

WAARDERING

De stelpboerderij is architectuurhistorisch en landschappelijk van algemeen belang

- vanwege het gave exterieur in goed verzorgde Neo-Renaissance Stijl, de goeddeels bewaarde traditionele stalinrichting en gave onderdelen in het interieur van het woongedeelte;

- vanwege de bijzondere landschappelijke ligging nabij de zuidoostelijke uitvalsweg van Leeuwarden op een door een sloot omringd en fraai verzorgd erf.

Tags: agrarische gebouwen,boerderij,boerderij,boerderij, molen, bedrijf

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)