Omschrijving van Huize Zorgvliet: historische tuin- en parkaanleg

Omschrijving onderdeel 2: HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG.

Het langgerekte perceel van de buitenplaats strekt zich uit tussen de Boxbergerweg (west) en een voormalige spoorlijn (oost). Van west naar oost wordt het terrein doorsneden door een oud, onverhard pad, dat tussen de Boxbergerweg en het hoofdgebouw in gebruik is genomen als (verharde) oprijlaan met eiken aan weerszijden. Voorbij het huis leidt het pad oostwaarts als onverharde weg langs de bij het landgoed behorende boerderij en landbouwerswoning tot aan de oostelijke grens van het terrein. De noordelijke strook, alsmede het zuidoostelijke deel van het terrein zijn in gebruik als landbouwgrond. Noordwestelijk (aan de Boxbergerweg) ligt een weide met boomgroep, die als landelijk-landschappelijke open ruimte een onderdeel vormt van diverse doorzichten vanuit het huis en vanaf de weg. De landschappelijke parkaanleg concentreert zich rond het hoofdgebouw, dat zich zuidwestelijk van de oprijlaan bevindt. De karakteristieke landschappelijke vijver in het zuidelijke deel van de aanleg was omstreeks 1850 (Top. Kaart) reeds aanwezig, wat betekent dat de aanleg deels ouder is dan het huis in zijn huidige gedaante (1870-1883). De voorzijde van het huis is op de Boxbergerweg geprojecteerd. Voor het huis, aan de noordzijde grenzend aan de oprijlaan, ligt een ronde oprit. Deze is met grint gedekt en voorzien van een centraal grasperk waarop in het midden een hardstenen sokkel met Lodewijk XIV-detaillering is geplaatst. Op de sokkel een zonnewijzer. Het park kenmerkt zich door open en gesloten partijen op geaccidenteerd terrein, die het kader vormen van diverse doorzichten vanuit het huis in het park (met name op de vijverpartij) en van doorzichten vanuit het park op het huis, de vijver en de omringende landbouwgronden. Aan de voorzijde van het huis, evenals aan de rechterzijde, open partijen in de vorm van uitgestrekte gazons omsloten door een gevarieerde samenstelling van boom-, en heestergroepen (waaronder exoten en rododendrons) en parkbos. In het met gras begroeide terrein voor het huis een ronde poel. Ten zuiden van het huis bovengenoemde fraaie vijver: de verdiept aangelegde waterpartij heeft globaal de vorm van een langgerekte stemvork, waarvan de beide tanden oostwaarts geprojecteerd zijn. Vanuit het huis is er een vrij gezicht op de aan drie zijden door parkbos omsloten vijver. Rond de vijver wandelingen met fraaie doorzichten. Eén van de paden voert door middel van een decoratieve houten brug over de waterpartij heen. Achter het huis een moestuin met koude bakken en een boomgaard, omsloten door een oude beukenhaag. Ten noordoosten van het huis een fraai ensemble van een boerderij met schuur, dat in de aanleg een bijzondere decoratieve waarde vertegenwoordigt. Het park bevat nog veel van de oorspronkelijke houtopstand: eik, beuk, rododendrons, exoten.

Waardering

De TUIN- EN PARKAANLEG is van algemeen belang:

- als goed en gaaf bewaard voorbeeld van een park waarin verschillende fasen van de landschapsstijl herkenbaar zijn;

- vanwege de omhaagde moestuin/boomgaard met koude bakken;

- vanwege de fraaie vijverpartij in landschappelijke stijl;

- vanwege de oprijlaan met oude eiken;

- vanwege het wandelbos rond de vijver met deels oorspronkelijke houtopstand ;

- vanwege de visueel-ruimtelijke samenhang met de andere onderdelen van de buitenplaats.

Tags: losse objecten, ed.,historische aanleg,tuin, park en plantsoen,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)