Omschrijving van Geelmolen I en II

Het in baksteen opgetrokken WATERMOLENGEBOUW bestaat uit een aantal in hoogte verschillende volumes onder een doorlopend, met riet gedekt samengesteld dak. Aan de beekzijde bevindt zich het eigenlijke watermolengebouw, erachter sluiten volumes met schuren en stallen aan. Het geheel volgt een langgerekt, rechthoekig grondplan, en is onderbroken door een rechthoekige uitbouw ter hoogte van de watermolen en door een polygonale uitbouw halverwege de rechter zijgevel. Aan de linker zijde sluiten latere schuren aan. Het geheel is een bouwlaag hoog. Het dak is belegd met riet en voorzien van rode nokvorsten. Op de nok van de polygonale uitbouw bevindt zich een gemetselde schoorsteen.

De VOORGEVEL die direct aan de beek ligt heeft in het midden een opvallende halfrond doorgetrokken dakkapel gevuld met een rond venster. Links in de gevel bevindt zich de opening van het thans verdwenen waterrad. Rechts sluit de eenlaags aanbouw aan, onder zadeldak. In de gevel bevindt zich een klein stalraam. De RECHTER ZIJGEVEL is gericht naar het tussenplein en vormt de eigenlijke hoofdgevel. Het bouwdeel links is als belangrijkste volume opgevat en de nokhoogte van dit bouwdeel is hoger dan de rest van het gebouw. Het dak wordt hier bekroond door een open klokkenstoel. Het bouwdeel bezit vier openingen in de gevel met dubbele, houten deuren onder rondbogen. De drie linker deuren worden afgewisseld met twee rechtafgesloten meerruits drielichten. Boven deze vensters bevinden zich rondboogvormig uitgebouwde dakvensters zoals beschreven bij de boerderij. Rechts is later een stalraam aangebracht. Het rechter gedeelte van het gebouw heeft een beduidend lagere nokhoogte en bezit links een polygonaal uitgebouwde partij, waarin zich links en rechts een deur bevindt en in de kopgevel een gekoppeld meerruits venster. Het lange sobere geveldeel rechts hiervan bezit een soortgelijk gekoppeld venster en een staldeur. De gevel wordt afgesloten door een dwars op de gevel geplaatste muur identiek aan het muurtje dat de boerderij afsluit. In het INTERIEUR is de oorspronkelijke interne structuur nog goed herkenbaar. In het molengebouw bevindt zich nog het binnenwerk van de molen. De molen verzorgde de aandrijving van machines voor het dorsen en bietensnijden. In de polygonale uitbouw rechts is nog een intern kookhuis aanwezig. Hierachter bevonden zich de varkenshokken.

Waardering

WATERMOLENGEBOUW (complexonderdeel B) uit 1911

-Van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een bijgebouw van een boerderijcomplex, in casu een gebouw waarin het binnenwerk van een watermolen is ondergebracht in combinatie met onder meer paardenstallen. Het gebouw heeft een opvallende, langgerekte hoofvorm en vertoont door de gehanteerde stijl grote samenhang met het hoofdgebouw van het complex.

- Van stedenbouwkundige waarde als essentieel onderdeel van het complex dat in het historisch gegroeide buitengebied ten westen van het dorp Vaassen een belangrijke beeldbepalende rol speelt. Er is sprake van een grote ensemblewerking in samenhang met de andere complexonderdelen. Het watermolengebouw zorgt door de langgerekte vorm voor een duidelijke afsluiting van het complex aan de westzijde.

- Van cultuurhistorische waarde als onderdeel van het boerderijcomplex, dat een uiting is van een sociaal-maatschappelijke en agrarische ontwikkeling, als voorbeeld van een boerenerf dat werd gekocht en verbouwd door een bankier met de bedoeling er zelf te gaan boeren. Het complex is voorts van belang vanwege de geschiedenis van de watermolen, in een gebied waar watermolens eeuwenlang een belangrijke rol hebben gespeeld.

Tags: molens,molen,industrie- en poldermolen,boerderij, molen, bedrijf

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)