Omschrijving van Complex De Kraan: langgevelboerderij

Inleiding.

Aan de westelijke zijde van de pleinachtige verbreding van de Kerkstraat staat de langgevelboerderij De Kraan met aangebouwd bakhuis. Blijkens een gevelsteen dateert de boerderij uit 1882.

Omschrijving.

De langgevelboerderij heeft een rechthoekige plattegrond, is eenlaags en wordt gedekt door een zadeldak met oud-Hollandse pannen. Op de nok een schoorsteen tegen de zuidelijke gevel, alsmede een schoorsteen ter hoogte van de brandmuur. In het oostelijke dakschild is een tweetal gietijzeren daklichten aangebracht. De handgevormde stenen voorgevel heeft een bepleisterde plint en wordt afgesloten door een geprofileerde gootlijst met gestuct, beschilderd fries, ter plaatse van het woonhuis voorzien van kleine oculi. De woonhuisgevel heeft een symmetrische indeling met gehoute paneeldeur, voorzien van een bovenlicht, geflankeerd door tweemaal twee zesruits schuifvensters met opgeklampte luiken. In het bedrijfsdeel, waarvan de gevel is voorzien van zware muurankers, een getoogde opgeklampte inrijpoort, geflankeerd door halfcirkelvormige stallichten. Boven de inrijpoort een hardstenen gevelsteen met jaartal "1882". De zijgevel aan de Enschotsebaan is voorzien van een gecementeerde plint, alsmede vlechtingen. Op de begane grond een beluikt zesruits schuifvenster, op de verdieping een tweetal zesruits schuifvensters.

De achtergevel van het woonhuis gaat deels schuil achter het aangebouwde eenlaagse bakhuis. In de handgevormde stenen gevel van rechts naar links een vijfentwintig ruits schuifvenster, een opgeklampte deur met driedelig bovenlicht, een zestienruits schuifvenster, en, schuilgaand achter een houten beschoten aanbouw onder lessenaarsdak met oud-Hollandse pannen, een opgeklampte deur met vierdelig bovenlicht, alsmede een getoogde opgeklampte inrijpoort. De houten aanbouw heeft aan de noordelijke zijde een berghok, afgesloten door een wandje, bestaande uit met riet beschoten rondhouten. De noordelijke zijgevel is gemetseld in een zachtere steensoort dan de straatgevel, is voorzien van vlechtingen en heeft op de begane grond twee halfronde stalvensters, waarboven een opgeklampte deur naar de taszolder, geflankeerd door twee halfronde stalvensters. In de topgevel, die bekroond wordt door een nokruiter, een klein rondlicht. De langgevelboerderij heeft in het woonhuis grotendeels de oorspronkelijke balklagen en indeling, met centrale gang, goeikamer, kelder met troggewelf, en opkamer. In het woonhuis onder meer een marmeren schouw. Het bedrijfsdeel heeft de indeling uit omstreeks 1950 met een grupstal.

Waardering.

De boerderij is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorische waarden als uitdrukking van de sociaal-economische ontwikkeling van de landbouw in de tweede helft van de negentiende eeuw en is tevens van belang voor de typologische ontwikkeling. Het heeft architectuurhistorische waarden vanwege het belang voor de geschiedenis van de bouwtechniek. Het is van belang wegens de gaafheid van het exterieur en delen van het interieur.

Tags: agrarische gebouwen,boerderij,boerderij,boerderij, molen, bedrijf

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)