Omschrijving van Fort Nieuwersluis

Omschrijving complexonderdeel 2

Het voormalige TORENFORT (gebouw A) voorzien van een halfronde gronddekking en een aanaarding op het dak, is gesitueerd aan de oostzijde van het fort Nieuwersluis. Het torenfort gebouwd in 1849-1851 als onderdeel van een eerdere aanleg van het fort, is gefundeerd op 800 heipalen van 7 meter lengte met daarop een houten roosterwerk. Hierboven is de gemetselde toren opgetrokken met een diameter van 28,3 meter. De hoogte bedraagt ongeveer 9 meter, waarvan zo'n 6,3 meter boven het maaiveld. De toren bestaat uit een kelder en begane grondverdieping. De gevel aan de noordzijde is op de begane grond gecementeerd met daarboven een band van metselwerk in staand of wild verband. In de pleisterlaag is de plaats zichtbaar, waar zich oorspronkelijk schietgaten bevonden. Hier boven zijn kleine ronde ventilatie-openingen aangebracht. De ingang met een dubbele getoogde houten deur, is binnen een licht risalerende omlijsting aan de noordzijde geplaatst. Boven de ingang is een sluitsteen met het jaartal 1850 aangebracht. Naast de deuren bevindt zich links een dichtgemetselde vensteropening. Bovenop het torenfort bevinden zich meerdere ventilatieopeningen. Het inwendige van de toren bestaat op de begane grond uit een kernring, voorzien van een middenpijler met druipkoker en twee afdelingen oorspronkelijk bestemd als vulplaats en berging. Deze zijn omgeven door een verlichtingsgang. Voorts een binnenring met twee portalen en de oorspronkelijke buskruit- en projectielenmagazijnen en logies voor manschappen. In de buitenring bevinden zich twaalf vertrekken, oorspronkelijk ingericht tot logies, was- en toiletruimte voor onderofficieren en manschappen, en zes vertrekken voor berging van buskruit en projectielen met een spouwgang. Een vertrek aan de noordzijde bevat de hoofdingang met een naastgelegen officiersprivaat. De verschillende ruimten hebben getoogde gewelven en luiken voor de vensteropeningen aan de gangzijde. De kelder onder de middenring is 20 meter lang, 2,9 meter breed en 1,7 meter hoog.

Waardering complexonderdeel 2

Het krijgskundig object is van algemeen belang vanwege de krijgscultuur- en architectuurhistorische waarde als zeldzaam voorbeeld van een torenfort gebouwd in 1849-1851 opgenomen in de fortaanleg uit 1882 van het fort Nieuwersluis, behorend tot de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Voorts is het torenfort van ensemblewaarde in ruimtelijke en functionele samenhang met de overige complexonderdelen.

Tags: verdedigingswerken,torenfort,fort, vesting en -onderdl,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)