Omschrijving van Landhuis Hemelrijk

Inleiding

Landhuis "Hemelrijk", gebouwd in de eerste helft van de negentiende eeuw en gewijzigd in 1873. Het landhuis met twee markante hoektorens is opgetrokken in eclectische vormen; de hoektorens in neoromaanse vormen. Het geheel vrijstaande landhuis is gelegen aan de oude noordwestelijke uitvalsweg naar 's-Hertogenbosch, net buiten de bebouwde kom. Het wordt omgeven door een met een gietijzeren hekwerk afgesloten grote tuin met verschillende oude bomen. Het landhuis bevindt zich op een plaats waar al in 1614 een hoeve stond. De serre aan de westelijke zijde dateert uit 1968 en valt buiten de van rijkswege geldende bescherming.

Omschrijving

Landhuis op rechthoekige grondslag van twee bouwlagen met gepleisterde gevels van twee en drie traveeën onder een schilddak met maasgedekte leien. Centraal in de daknok bevindt zich een vierkante gemetselde schoorsteen met ijzeren afdekking. De naar de straatzijde gerichte zijgevel wordt geflankeerd door twee in neoromaanse vormen opgetrokken hoektorens. De op het zuiden gerichte voorgevel heeft drie traveeën waarvan de middelste de ingangspartij is met een houten rondboogdeur en daarboven een balkon met sierlijk ijzeren hekwerk en een de goot doorsnijdende, met leien gedekte, overkapping met bewerkte windveren op ranke, getordeerde zuiltjes. De flankerende vensters zijn alle recht gesloten en hebben vernieuwde ramen die door middel van persiennes kunnen worden afgesloten.

Aan de westgevel is over de gehele breedte een serre van één bouwlaag aangebracht. Op de verdieping bevinden zich twee recht gesloten dubbele balkondeuren met persiennes. In het dakschild is centraal een met een segmentboog getoogde dakkapel geplaatst.

De westgevel wordt geflankeerd door twee merkwaardige maar zeer markante, in schoon metselwerk opgetrokken, hoektorens met spitsen gedekt met leien. De beide torens zijn identiek in detaillering en hebben smalle lichtopeningen voor de wenteltrap, een rondboogfries ter hoogte van de goot van het huis en bovenin twee lagen omlijste duivengaten. De hoogte van de torenspitsen komt ongeveer overeen met die van de daknok van het landhuis.

Aan de oostzijde bevindt zich een éénlaags aanbouw uit de bouwtijd. De vensters en deur hiervan zijn vernieuwd. Op de verdieping bevinden zich twee rechthoekige vensters met vierruits ramen en persiennes. In het dakschild is een met een segmentboog getoogde dakkapel geplaatst.

De noordgevel is eigenlijk een rechthoekige tweelaags bouwmassa onder een plat dak. De detaillering is sober met twee boven elkaar geplaatste, recht gesloten vensters. Aan de oostzijde is een hoge, rechthoekige schoorsteen geplaatst. Van het oorspronkelijke interieur en de indeling is vrijwel niets meer over. Bij een renovatie in 1968-1969 werd dit grotendeels gewijzigd.

Waardering

Het landhuis is van algemeen belang. Het landhuis heeft cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de sociaal-economische ontwikkeling waarbij de gegoede burgerij en de bestuurlijke elite zich in de directe nabijheid van 's-Hertogenbosch aan de uitvalswegen van de kleinere, meer landelijke, plaatsen daaromheen vestigen en daar een landhuis laten bouwen.

Het landhuis is van architectuurhistorisch belang vanwege de bijzondere samenhang tussen de samenstellende onderdelen, de typologische en de kunsthistorische kwaliteit van de toegepaste eclectische en neoromaanse stijlelementen. Het landhuis heeft ensemblewaarde vanwege de hoogwaardige kwaliteit van de bebouwing en de historisch-ruimtelijke relatie met de wegen en groenvoorzieningen. Het landhuis is van belang vanwege de bouwtechnische en typologische zeldzaamheid die het als zodanig bezit.

Tags: gebouwen, woonhuizen,woonhuis,woonhuis,woningen en woningbcomplx

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)