Omschrijving van Herenhuis in neorenaissancestijl

Inleiding

HERENHUIS, in 1899 gebouwd in neo-renaissancestijl als directeurswoning bij inmiddels verdwenen fabriek bijna aan het slot van de oostelijke stadsuitbreiding aan het Nieuwe Kanaal.

Omschrijving

EXTERIEUR: Een blokvormig hoekpand van een volledige bouwlaag op een nagenoeg vierkante grondslag met aan elke zijde een risaliet dat ook in de opstand gestalte heeft gekregen onder een samensgesteld afgekotte schilkap gedekt door blauw geglazuurde platte Friese pannen. De dakschilden zijn aan de bovenzijde afgelijst, voorzien van zinkslabben tot op de bovenste panlaag. Op het voorschild een drieruitskajuit, waar tot 1958 een kapel met naaldspitsje stond. De gevels, gemetseld van grauwbruine baksteen zijn doorspekt, verrijkt met vlakke banden en veel decoratieve versieringen van kunststeen en aan de voorzijde voorzien van een gestucte plint, afgedekt door een profiellijst. Alle vensters ontlast door segmentbogen met neggen en sluitstenen van kunststeen en voorzien van boogtrommels van dit materiaal met reliëfs van loofkrullen; boven het drielichtvenster in de zijgevel met bovendien een maskaron in het midden. De voorgevel is vijf vakken breed. Onder de twee maal twee raamvakken boven de plint borstweringvakken van kunststeen, in reliëf versierd met rolwerkcartouches. In het midden het toegangsvak, gevormd door een diepe portiek met bovenlicht, gevat in een aedicula met wangen en een door een obelisk doorbroken fronton en met dubbele, gebeeldhouwde deur met niet-originele spijlenroosters. Het lichte risaliet van de twee oostelijke raamvakken is voor de kapverdieping uitgebouwd tot een geveltop in twee sprongen, de eerste met twee vensters en geflankeerd door wangstukken en na een stevige profiellijst een geveltop met een smeedijzeren trekstang en sieranker, wangen, enig ornament en een stevig geprofileerd fronton met obelisk. Op ongeveer tweederde van de zijgevel aan de Oeverstraat een risaliet met een geveltop voor de kap in de vorm van een stevig afgelijste tuit met ballen op de hoeken en met aan een smeedijzeren trekstang en sieranker vastgezet opzetstuk, bekroond door een segmentvormig fronton. Even noordlijker is uit deze gevel een op een toogvormige console rustende, voor het zijschild hoog opgaande schoorsteen uitgemetseld.

INTERIEUR: De vertrekken zijn gegroepeerd te weerszijden van de centrale gang die tot aan de tuin doorloopt. Achter de deur volgt een de hal met gestucte, afgeblokte wanden, aan de bovenzijde koofvormig gebogen tot het plafond met middenornament; naar de gang een gestucte rondbogige poort. Oorspronkelijke trap verwijderd, evenals de kamer-en-suite structuur in de oostvleugel. Daar zijn onder meer nog aanwezig: raamblinden, ingezwenkte vensterbanken, dagkanten en lambrizeringen in paneelvormen en twee uitermate rijk uitgevoerde stucplafonds in neo-renaissancevormen. In de achterkamer is in de zomer van 1994 een goed passende neo-renaissance schouw herplaatst. In de jaren zeventig en tachtig is het pand in gebruik geweest als bankfiliaal; sommige interieuronderdelen hebben van toenmalige verbouwingen geleden.

Waardering

HERENHUIS van algemeen cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang vanwege:

- de gaafheid van het neo-renaissance exterieur (op de dakkapel na);

- de aanwezigheid van belangrijke stijlzuivere elementen in het interieur;

- de stedenbouwkundige situering aan het Nieuwe Kanaal in bijzonder, toekomstig beschermd gebied.

Tags: gebouwen, woonhuizen,direkteurswoning,dienstwoning,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)