Omschrijving van Heilige Jacobus de Meerdere

Inleiding

De R.K. PASTORIE van de parochie H. Jacobus de Meerdere staat aaan de westelijke zijde van de Kerkstraat, ten zuiden van de R.K. kerk. De pastorie dateert uit het midden van de negentiende eeuw. Het blokvormige gebouw, met sobere neo-classisistische stijlelementen, heeft aan de zuidelijke zijde een annex in de vorm van een koetshuis, terwijl aan de noordelijke zijde een tweelaags uitbouw en een eenlaags dienstwoning is aangebouwd.

Beschrijving De tweelaags pastorie heeft een rechthoekige plattegrond en wordt gedekt door een schilddak, voorzien van lei in maasdekking. Op het dak staat, tussen een tweetal bakstenen schoorstenen, een kleine klokkenstoel met spits.

De gevels zijn opgetrokken uit handvorm baksteen en worden horizontaal geleed door een hardstenen plint, dorpels en cordonlijsten en wordt afgesloten door een geprofileerde houten bakgoot. met fries. De voorgevel heeft een symmetrische opzet met vijf vensterassen. Alle vensters zijn achtruits schuifvensters met persiennes. Centraal op de begane grond bevindt zich de in een ondiep portiek gevatte paneelvoordeur met segementvormig bovenlicht. De omlijsting van de voordeur is afwisselend blokvormig gemetseld, dan wel gestuct en voorzien van een klein pediment met wenkbrauwboog en een nimbus in laag-relief. Op het dakschild aan de straatzijde staan een tweetal oorspronkelijke dakkapellen.

Tegen de noordelijke zijgevel is omstreeks 1880 een tweelaags uitbouw met trappartij geplaatst, onder een aan een zijde aangewolfd zadeldak met pannen. In de terugliggende, oorspronkelijke zijgevel van de pastorie is een halfvenster. De achtergevel heeft eveneens een symmetrische indeling en vijf vensterassen met achtruits schuifvensters. Op de begane grond is omstreeks 1900 een serre uitgebouwd.

In de zuidelijke gevel op de begane grond twee vernieuwde vensters, op de verdieping twee oorspronkelijke schuifvensters als in de voorgevel.

Aan de zuidelijke zijde van de pastorie staat een eenlaags koetshuis onder zadeldak met oud Hollandse pannen. In de noordelijke gevel een opgeklampte poort, met links daarvan het oude stalgedeelte met twee opgeklampte deuren met gedeeld bovenlicht en een tweetal gietijzeren stalvensters. Muurankers. In de oostelijk topgevel, waar een onverhard pad, van de kerkstraat gescheiden door een oorspronkelijk smeedijzeren hekwerk, naar toe leidt, is een opgeklampt luik.

Noordwestelijk van de pastorie is een eenlaags uitbouw, waarschijnlijk oorspronkelijk de dienstwoning voor het personeel. In de noordelijke bakstenen gevel onder meer zesruits en een vierentwintigruis schuifvenster met paneelluiken en een opgeklampte deur met gedeeld bovenlicht. Het pand heeft een forde voor- en achtertuin. Met name in de achtertuin zijn restanten van de oude beplanting; onder meer een noot, enkele beuken en hulstbomen.

Waardering

De pastorie is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het katholicisme in het zuiden en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de deftige herenhuisachtige dorpspastorie. Het heeft architectuurhistorische belang door de stijl. de afgewogen verhoudingen en de verzorgde detaillering. Het heeft ensemblewaarden vanwege de bijzondere situering, verbonden met de ontwikkeling van een typerend Brabants kerkdorp. Het is gaaf bewaard gebleven en van belang vanwege de architectuurhistorische en typologische zeldzaamheid.

Tags: kerkelijke gebouwen,pastorie(f),kerkelijke dienstwoning,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)