Omschrijving van Blok arbeiderswoningen van de Vereeniging ten behoeve der Arbeidersklasse te Amsterdam

Inleiding

Aan de westzijde van de Huidekoperstraat en gedeeltelijk om de hoek van Falckstraat en Weteringschans gelegen blok van 72 ARBEIDERSWONINGEN en twee WINKELS, gebouwd in 1869-70 naar een ontwerp in eclectische trant van P.J. Hamer in opdracht van de Vereeniging ten behoeve der Arbeidersklasse.

Omschrijving

L-vormig blok van 72 arbeiderswoningen bestaande uit vier bouwlagen onder een omlopend, met pannen bedekt schilddak. De in baksteen opgetrokken voorgevel aan Huidekoperstraat is 28 vensterassen breed en wordt verticaal geleed door witgepleisterde lisenen met eenvoudige kapiteelaanduidingen langs de traveeën waar zich de ingangsdeuren en trapportalen bevinden. Deze traveeën risaleren iets en worden boven de gootlijst benadrukt door de dakapellen. De herhaling van deze verticale elementen wordt visueel ondersteund door de gepleisterde omlijsting van venster- en deuropeningen. De als één geheel behandelde gevels zijn symmetrisch van opzet, gespiegeld ten opzichte van een centrale middenas, en met accenten op de hoeken. De vier middelste traveeën zijn rijker gedetailleerd en hebben beneden een gepleisterde bossering, een gepleisterde omlijsting van de vensters en een balustrade tussen beide dakkapellen. De drie traveeën brede hoekpartijen (met afgeronde middentravee) zijn eveneens benadrukt door witgepleisterde geledingen en rijk geprofileerde vensteromlijstingen en in oorsprong balustrades (thans, 1996, verdwenen). De vensters in de terugliggende geveldelen zijn eenvoudiger behandeld. Ze liggen iets verdiept in het gevelvlak, aan de bovenzijde getoogd met een gepleisterde sluitsteen. Alle vensters, met uitzondering van de dakkapellen en de winkelramen, hebben zesruits schuiframen. De gevels worden afgesloten door een doorlopende geprofileerde kroonlijst, om de risalieten gekornist. Brede dubbele toegangsdeuren geven toegang tot portaal met trappenhuis, dat via vensters in de voorgevel wordt verlicht. Woningen aan de achterzijde voorzien van uitbouw, oorspronkelijk bedoeld als keuken en privaat.

De om de hoekpartij gelegen geveldelen aan Weteringschans en Falckstraat zijn vier vensterassen breed. Aan de Falckstraat is de laatste travee voorzien van een omlijste dubbele deur. Aan de Weteringschans is de laatste travee iets afgeschuind.

Waardering

Vroeg voorbeeld van arbeiderswoningblok in eclectische trant van algemeen belang wegens architectuur-, cultuur- en sociaalhistorische waarde alsook wegens innoverende typologische waarde als één van de eerste in opdracht van de oudste woningbouwvereniging te Amsterdam gerealiseerde complexen. Tevens van belang in het oeuvre van P.J. Hamer.

Tags: gebouwen, woonhuizen,woonhuis,woonhuis,woningen en woningbcomplx

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)