Omschrijving van Koningsveste

Inleiding

Omstreeks 1890 in een mengeling van Neo-Renaissance en Chalet-stijl door Ed. Cuypers opgetrokken MELKFABRIEK in opdracht van de Naamlooze Vennootschap 'Amsterdamsche Melkinrichting' (AMI). Het gebeeldhouwde fries, voorstellende kinderen in een melkbacchanaal, is van de Vlaming Emille van den Bossche. N.B. In 1989-1990 werd het pand ingrijpend verbouwd tot kantoor, genaamd 'Koningsveste', waarbij alleen de voorgevel bleef staan. De achterliggende nieuwbouw valt derhalve buiten de bescherming.

Omschrijving

Voorgevel van deels in roodkleurige baksteen en deels in natuursteen opgetrokken voormalige melkfabriek ter breedte van vier vensterassen bestaande uit een begane grond en twee verdiepingen onder een afgeknot schilddak bedekt met shingles. Op de beganegrond natuurstenen rusticawerk, met in het midden een grote segmentvormige ingang en twee zijingangen op de hoeken. Daarboven bevindt zich het brede bacchanaal-fries over de middelste twee traveeën, op de hoeken van het pand geflankeerd door een abstract gebeeldhouwd fries. De fries-delen worden van elkaar gescheiden door gepleisterde voluutvormige consoles onder een uitkragende waterlijst. Op de verdiepingen zijn de getoogde vensteropeningen - waarin uitsluitend de naar binnen geplaatste raamtraceringen zoals kalven en stijlen origineel zijn - voorzien van gepleisterde speklagen, sluit- en hoekstenen. Op de eerste verdieping in de muurdammen tussen de vensters gepleisterde Ionische pilasters waarboven in verschillende vormen decoratief gefabriceerde ijzeren muurankers (welke laatste ook op de tweede verdieping voorkomen). De pilasters zijn voorzien van speklagen en diamantkoppen. Tussen de eerste en tweede verdieping vier friezen van gepleisterde kandelaberzuiltjes tussen de door het fries brekende muurdammen. Het fries is geplaatst tussen twee cordonlijsten.

De tweede verdieping heeft in de middelste muurdam een houten sierconsole welke de in de kapverdieping in Chalet-stijl vormgegeven topgevel met overhoeks geplaatste erker draagt. De uitkragende daklijst wordt gedragen door consoles. Tussen de consoles een fries van keramische tegels. De erker is aan de onderzijde voorzien van een fries van kandelaberzuiltjes. Op de erkerhoeken bevinden zich smalle zuiltjes waartussen de vensters zijn geplaatst. De erker is voorzien van een - eveneens overhoeks geplaatste - torenopbouw op vier zuiltjes met spitsvormige bekroning en windwijzer. De windveren van de geveltop zijn voorzien van snijwerk en worden gedragen door twee zuiltjes. Boven de vensters zijn keramische tegels geplaatst onderverdeeld door stijlen. In de stijlen die de vensters verdelen bevinden zich twee ijzeren hijsbalken.

Waardering

Voorgevel van voormalige melkfabriek van algemeen belang vanwege architectuur historische waarde vanwege de bijzondere combinatie van Neo-Renaissance en Chaletstijl alsmede van cultuur-sociaalhistorische waarde wegens de herinnering aan de verbetering van de melkvoorziening in Amsterdam.

Tags: gebouwen, woonhuizen,melkfabriek,industrie,boerderij, molen, bedrijf

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)