Omschrijving van Binnengasthuis: Vrouwenverband

Inleiding

Tussen Grimburgwal, Binnengasthuisstraat en Turfdraagsterpad in 1874-77 naar eclectisch ontwerp van A.N. Godefroy en B. de Greef opgetrokken gebouw, in oorsprong bestemd als VROUWENVERBAND, in opdracht van de regenten van het Binnen- en Buitengasthuis. Het pand maakt deel uit van het complex Binnengasthuis. N.B. Het oorspronkelijke van 1870 daterende ontwerp van A.N. Godefroy werd in 1873 met uitzondering van de voorgevel gewijzigd door B. de Greef.

Omschrijving

Voormalige uit donkerkleurige baksteen en volgens het corridorsysteem opgetrokken vrouwenkliniek op rechthoekig grondplan bestaande uit drie bouwlagen en een mezzanino onder een samenstel van schilddaken. Deels gebouwd op een natuurstenen plint. Het sober gedetailleerde gebouw is aan de voorzijde (Grimburgwal) voorzien van door topgevels bekroonde midden- en zijrisalieten. De achterzijde is voorzien van lage uitbouwen. Voorgevel Grimburgwal (N). De gevel wordt horizontaal geleed door geprofileerde cordonlijsten van natuursteen. Het middenrisaliet is drie vensterassen breed. De boven de kroonlijst uitkragende middelste vensteras is geplaatst tussen halfpilasters die beganegronds in blokverband zijn uitgevoerd. Beganegronds een zwaar aangezette rondboogvormige vensteropening. Op de eerste verdieping eveneens een rondboogvormige vensteropening, versierd met een spitsboogvormige gotiserende bekroning. De bovenste twee verdiepingen hebben aan weerszijden een naar onder toe zich verjongende, overhoeks geplaatste colonnet. De vensters zijn geplaatst in een rondboogvormig spaarveld. De twee buitenste vensterassen van het middenrisaliet hebben getoogde vensteropeningen en hebben op de bovenste verdieping op de hoek een naar onder toe zich verjongende, overhoeks geplaatste colonnet. De mezzanino is voorzien van drielichten. De twee naar achter geplaatste en drie vensterassen brede zijvleugels hebben beganegronds in de middelste vensteras een rondboogvormige entree-opening versierd met een gotiserende spitsboogvormige bekroning. De vensters in de zijvleugels zijn getoogd en in de middelste vensteras geaccentueerd door lisenen (eerste verdieping) en een natuurstenen omlijsting (tweede verdieping). Geprofileerde kroonlijst.

De beide hoekrisalieten hebben gekoppelde en getoogde vensters op de verdiepingen. In de topgevel zijn drie smalle rondboogvormige vensters geplaatst.

Twee traveeën brede linkerzijgevel (O) aan Binnengasthuisstraat voorzien van per drie gekoppelde blinde vensters met diepliggende bovenlichten. Gelijkstraats en ter hoogte van de eerste verdieping zijn de vensters geplaatst in flauw risalerende muurdammen, aan de bovenzijde voorzien van een gemetseld fries.

Twee traveeën brede rechterzijgevel heeft per drie gekoppelde blindvensters met diepliggende bovenlichten.

Achtergevel met gekorniste kroonlijst heeft in het midden driezijdige erker-uitbouw waarin entree. Gelijkstraats zijn de zijvleugels voorzien van een over de gehele breedte aangebrachte lage uitbouw met rechthoekige vensteropeningen en een brede daklijst. Overige vensters zijn getoogd. Kademuur met ijzeren hekwerk. Interieur. Nog oorspronkelijk het trappenhuis met de brede trappen bedoeld om de patiënten horizontaal over te vervoeren.

Waardering

Voormalig vrouwenkliniek van algemeen belang vanwege architectuurhistorisch waarde als goed en voor wat het exterieur betreft gaaf bewaard gebleven voorbeeld van utilitaire architectuur in de jaren zestig van de 19de eeuw. Bovendien samen met de vm. Kraamkliniek van stedebouwkundig belang als zuidelijke afsluitende wand van de Grimburgwal. Eveneens van belang als onderdeel van het Binnengasthuiscomplex.

Tags: openbare gebouwen,vrouwenkliniek,gezondheidszorg,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)