Omschrijving van Gemaal in Neo-Classicistische stijl

Inleiding

GEMAAL in Neo-Classicistische stijl, in 1881 ontworpen door J.P. van den Berg Janzn. Het gemaal is gelegen aan de Zwet in het buitengebied van Kwintsheul. Aan de voorzijde en achterzijde van het gemaal bevinden zich kolken. Het gemaal is gebouwd door het hoogheemraadschap Delfland ter bemaling van de Oude en Nieuwebroekpolder. De oorspronkelijke bedrijfsinventaris is rond 1920 vervangen door een dieselinstallatie waarvan een deel bewaard is gebleven.

Omschrijving

Gemaal op een L-vormige plattegrond, bestaande uit een hoofdgedeelte met verdieping dwars op de dijk en een eenlaags aanbouw (ketelhuis) parallel aan de dijk. Beide delen hebben zadeldaken met gesmoorde Hollandse pannen. De gevels zijn opgemetseld in rode baksteen in kruisverband. Rondom loopt een gepleisterde plint. In de gevels bevinden zich rondboogvensters.

De naar de dijk gerichte zuidgevel heeft in de symmetrisch opgezette kopgevel van het hoofdgedeelte drie en in de aanbouw twee vierruits schuifvensters met een waaierroedeverdeling in de bovenlichten, die omgeven zijn door zandstenen lijsten op bloemconsoles. De kozijnen hebben houten onderdorpels en ojief geprofileerde kalven. Op de verdieping van het hoofdgedeelte dezelfde vensters maar verlengd tot zesruits schuifvensters. In de top een rond kozijn met achtruits radiaalroedeverdeling. Op de hoeken van het hoofdgedeelte blokpilasters en aan de topgevel een geprofileerde lijst, uitlopend in een tuit. De aanbouw heeft een eenvoudige houten gootlijst.

De kopgevel van het stookhuis op het westen heeft sierankers en een rondraam. De topgevel is afgedekt met hardstenen dekplaten. De gepleisterde plint is in het midden verhoogd. De westgevel van het hoofdgebouw is gepleisterd en heeft een vierruits schuifvenster en een opgeklampte deur. Onder de houten gootlijst bevinden zich sierankers.

De noordgevel van de aanbouw heeft twee vensters als in de zuidgevel en een opgeklampte deur. Ook hier een houten gootlijst. De noordgevel van het hoofdgedeelte heeft op de begane grond twee en op de verdieping drie zesruits schuifvensters als aan de voorzijde. Centraal op de begane grond de toegangsdeur onder een bovenlicht met waaierroedeverdeling. In de topgevel eenzelfde rondraam, blokpilasters en gevellijst als aan de voorzijde.

De oostgevel heeft een houten geprofileerde lijst boven een gemetselde gevel met sierankers en aangeklampte ontluchtingspijpen, behorende bij de installatie uit de jaren twintig. Deze gevel heeft geen gepleisterde plint.

Waardering

Het gemaal is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde, als onderdeel van de waterhuishouding van het Hoogheemraadschap van Delfland, ter bemaling van de Oude en Nieuwbroeklerpolder.

Het gemaal is van algemeen belang vanwege de architecuurhistorische waarde: vanwege de kenmerkende typologie en de karakteristieke Neo-Classicistische architectuur, veel toegepast voor utilitaire bouwwerken uit deze periode.

Het gemaal heeft situeringswaarden vanwege de beeldbepalende, vrije ligging in het polderlandschap.

Het gemaal is gaaf in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering.

Tags: weg- en waterwerken,gemaal,gemaal,boerderij, molen, bedrijf

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)