Omschrijving van Boerderij van het type langhuis

Inleiding

BOERDERIJ van het type langhuis, als onderdeel van het boerderijcomplex. De boerderij met zomerhuis, annex boenhok, is gebouwd omstreeks 1880 in een Ambachtelijk-traditionele bouwtrant met een midden-19de-eeuws stalgedeelte. Woon- en bedrijfsgedeelte liggen hier ieder onder een eigen dak.

Inwendig is de indeling van de boerderij grotendeels intact gebleven en is in de stal onder meer de houtconstructie met standvinken en kapspanten aanwezig. In het woongedeelte hebben enkele wijzigingen plaatsgevonden, zoals een modernisering van de werkkeuken en het zomerhuis.

Omschrijving

De boerderij heeft een langgerekt vrijwel rechthoekig grondplan, waarbij aan de westzijde een zomerhuis met boenhok is uitgebouwd. Het gedeeltelijk onderkelderde éénlaags woongedeelte heeft een rechthoekig grondvlak onder een samengesteld, aan drie zijden omgaand schilddak met zakgoot, gedekt met gesmoorde verbeterde Hollandse pannen. Het is geplaatst voor een iets smaller éénlaags bedrijfsgedeelte onder een rieten afgewolfd zadeldak met gesmoorde nokvorsten, dat een lagere nokhoogte heeft dan het woongedeelte. Aan westzijde bevindt zich, ter hoogte van de werkkeuken, het zomerhuis op rechthoekig grondvlak met aan de voorzijde (zuid) een driezijdige erkervormige afsluiting. Dit bouwdeel wordt gedekt door een zadeldak met gesmoorde Hollandse pannen (deels ook verbeterde pannen en rode Hollandse pannen) en heeft aan de voorzijde een driezijdige gesloten schilddakvormige beëindiging. De nokrichting loopt evenwijdig aan dat van het stalgedeelte.

De gevels zijn opgetrokken in grauwe baksteen (kruisverband) met strekken boven de vensters van het woongedeelte. De voorgevel van het woongedeelte bevat behalve een witgeschilderde plint, evenals in het zomerhuis, wit gestucte pilasters. Het stalgedeelte is aan oost- en noordzijde voorzien van een plint. De goten zijn van hout en worden bij het bedrijfsgedeelte deels gedragen door gootklossen, deels door korbelen. De vensters zijn voorzien van zesruitsschuiframen, waarbij de bovenlichten afgeronde bovenhoeken hebben. De vensters van het zomerhuis zijn deels voorzien van persiennes; bij een deel van de overige vensters zijn de duimen daarvoor nog aanwezig zoals bij de van diefijzers voorziene kelderlichten.

Het stalgedeelte heeft deels opgeklampte deuren en rechthoekige houten stalvensters onder rollagen en deels gietijzeren stalvensters onder segmentboogvormige ontlastingsbogen. De met een middenstijl uitgevoerde stalvensters hebben deels de oorspronkelijke zesruits roedenverdeling en deels zijn de luiken aanwezig.

De symmetrisch ingedeelde voorgevel (zuid) van het woongedeelte is een lijstgevel met middenrisaliet en gepleisterde hoekpilasters met casementen, die de hoeken omgaan en een hoofdgestel dragen. De entreedeur is een vernieuwde paneeldeur met tweeruitsbovenlicht. Er boven bevindt zich een moderne dakkapel met twee paar stolpramen. Aan weerszijden van de entree bevinden zich twee vensters. De linker zijgevel (west) heeft één venster met rechts ervan twee keldervensters. In de rechter zijgevel (oost) bevinden zich drie vensters. De afgeknotte topgevel aan de achterzijde (noord) heeft aan weerszijden van het dakbeloop van het stalgedeelte één venster met openslaande ramen.

Beide langsgevels van het stalgedeelte hebben vier rechthoekige stalvensters. De rechter langsgevel heeft links daarvan, ter plaatse van de werkkeuken een vernieuwde deur met rechts daarvan een schuifraam. De symmmetrisch ingedeelte kopgevel aan de achterzijde is met herbruikt materiaal opnieuw opgetrokken. In het midden en aan beide zijkanten op de begane grond bevindt zich een stal/mestdeur, terwijl zich op de verdieping een hooiluik bevindt, alle voorzien van een vierruitsbovenlicht. Aan weerszijden van het hooiluiken is een segmentboogvormig gietijzeren stalvenster aangebracht.

Het zomerhuis met boenhok is doot een tussenlid met de werkkeuken verbonden. Aan weerszijden (noord en zuid) bevindt zich een deur, waarvan de noordelijke nog oorspronkelijk is en de zuidelijke de vierruitsroedenverdeling in het bovenlicht nog heeft. Het aan de voorzijde driezijdige gesloten, erkervormige zomerhuis heeft een relatief hoge plint en wordt afgesloten door een geprofileerde gootlijst. Aan elke zijde en in de linker langsgevel is een zesruitsschuifraam geplaatst. Links ervan bevindt zich het boenluik met links daarvan twee segmentboogvormige stalvensters en een luik. De rechter langsgevel heeft tweedelige deuren met bovenlicht met rechts ervan een venster. De achtergevel is een tuitgevel met op de begane grond links een segmentboogvormig stalvenster en rechts een deur onder een betonnen latei. Op de verdieping is een hooiluik met vierruitsbovenlicht geplaatst.

Interieur De oorspronkelijke indeling van de boerderij is grotendeels gehandhaafd. Zo is de kelder voorzien van troggewelven en een plavuizen vloer. De verdieping is nog één open ruimte, waarin aan de voorzijde twee kamers zijn afgetimmerd. Het stalgedeelte heeft nog de oorspronkelijk driebeukig indeling met vier ankerbalkgebinten. De middenbeuk is de voergang.

Waardering

De boerderij is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde als vrij gave voor Midden-Holland en meer specifiek voor de Rijnstreek karakteristieke langhuisboerderij, die met de daarbijbehorende onderdelen als zomerhuis en schuur in meerderde bouwperioden tot stand kwam.

Van architectuurhistorische waarde als karakteristiek voorbeeld van een vrij sober vormgeven boerderij in Ambachtelijk-traditionele bouwtrant uit het laatste kwart van de 19de eeuw en een stalgedeelte uit de 18de eeuw. De bouwkundige onderdelen zijn, zowel in- als uitwendig, gaaf in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering.

Van ensemblewaarde vanwege de ruimtelijke, functionele en stilistische samenhang van de diverse onderdelen en de beplanting van het erf.

De boerderij maakt deel uit van een complex, dat een belangrijke stedebouwkundige waarde heeft door de beeldbepalende situering langs de Oude Rijn en meer in het bijzonder als onderdeel van een historische waardevolle boerderijstrook langs deze rivier.

Tags: agrarische gebouwen,boerderij,boerderij,boerderij, molen, bedrijf

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)