Omschrijving van Complex middenstandswoningen: woonblok B

Omschrijving

Het langgerekte woonblok B, behorende tot het complex MIDDENSTANDSWONINGEN van architect A.H. van Wamelen, is aan de oostzijde van de Piersonlaan gelegen en is met de voorgevel op het zuidwesten georiënteerd. Ondiepe tuinen scheiden het van de openbare weg. Een overwelfde gang scheidt zeven noordelijke woningen van vier zuidelijke woningen. Deze vier woningen zijn evenals de noordelijke hoekwoning iets westelijker gelegen.

De plattegrond is overwegend rechthoekig, met uitzondering van enkele verspringingen: de ronde uitstulpingen op de hoeken van de eindwoningen en de aan de achterzijde geplaatste, rechthoekige keukenuitbouwen. Bij het woningblok behoren vrijstaande schuren van hout met een pannen dak. Het woningblok volgt het hellende terrein: elke woning verspringt ten opzichte van de woningen links en rechts licht in hoogte. Dit is het best waarneembaar aan de dakrand, die telkens een knik maakt. De toegangen van de woningen met rietendak worden door een smalle goot vrijgehouden van regenwater.

De woningen hebben in hoofdzaak twee bouwlagen. De tussenwoningen zijn daarbij overkapt met een pannenzadeldak dat evenwijdig loopt aan de weg. Op de woningen aan de uiteinden gaat het pannendak over in een rietendak, dat een zeer expressieve hoogopgaande vorm heeft en deels doorloopt tot op de eerste bouwlaag. Bakstenen schoorstenen en gebogen dakkapellen doorbreken de daken.

Niet alleen in de expressieve vormen van de dakpartij maar ook in het speelse en fantasierijke metselwerk, de verfijnde roedenverdelingen in de vensters, die voorzien zijn van luiken, en de horizontale en verticale beschotting van de gevels komen de invloeden van de Amsterdamse School, de uit Engeland afkomstige Cottage-stijl en de Gooise landhuisstijl naar voren.

De voorgevel (westzijde) bestaat van links naar rechts uit een hoekwoning met uitstulpende hoekerker (type A), met daarnaast zes woningen van het type B en BI, door een gang gescheiden van twee vooruitspringende woningen (type B en BI). Boven de ronde erker geheel links, met strokenvenster, loopt de kap door tot op de eerste bouwlaag. Verder telt de gevel overal twee bouwlagen. De gevel wordt verder onderverdeeld door de horizontale beschotting van de middenwoningen in het teruggelegen stuk. Hierdoor ontstaat een zeer gevarieerd beeld: er zijn woningen met bakstenen gevels en rieten kappen, woningen met bakstenen gevels en pannendak en woningen met beschotte gevels en pannendak. Alle B-type woningen hebben een voordeur (twee aan twee geplaatst, met een halfronde luifel) en twee vensters met luiken op de begane grond. In de tweede bouwlaag bevindt zich bij iedere woning een strokenvenster.

De achtergevel bestaat in hoofdzaak uit twee bouwlagen, die evenals aan de voorzijde per woning iets ten opzichte van elkaar in hoogte verspringen (nr 14 bezit drie bouwlagen). Tevens volgt de achtergevel de schakeringen van de blokken: de hoekwoning links, is evenals de hoekwoning rechts voorzien van één bouwlaag en een hoogopgaand dak. De hoekwoning rechts is teruggelegen ten opzichte van de zes middenwoningen. De vier woningen ten zuiden van de overwelfde gang zijn eveneens teruggelegen. Keukenuitbouwen vormen aan beide zijden de beëindiging van de gevel. Op meerdere plaatsen doorbreken schoorstenen de dakgoot. Ritme in de gevel wordt verder bereikt door de herhaling van vensterpatronen. Lage muren verbinden kleine schuren, met pannen- of rieten dak met de hoofdmassa.

De linker zijgevel bestaat uit één bouwlaag met een ver overstekende hoogopgaande rieten dakpartij, met een schoorsteen in de top. Ter hoogte van de tweede bouwlaag bevindt zich een brede dakkapel. De dakpartij gaat ter linkerzijde over in de lage kap over de keukenuitbouw, die doorbroken wordt door een opgemetselde schoorsteen. Onder de oversteek bevindt zich de entree, met halfronde geprofileerde deur. De oversteek wordt mede gedragen door een asymmetrische bakstenen kolom, die haaks geplaatst is ten opzichte van een bakstenen muur. Deze lage muur eindigt met een lichte boog op de risalerende uitbouw van de erker, geheel rechts. Andere vensters bevinden zich rechts naast de entree, vlak naast de entree ter linkerzijde en links naast de toegang tot de keuken.

De rechter zijgevel is gespiegeld identiek aan de linker zijgevel.

In het interieur van de woningen is met name de verdeling van de ruimten opmerkelijk: de gang is in de beide bouwlagen diagonaal op de verschillende ruimten geplaatst.

Waardering

Het woonblok B Piersonlaan 2-20, Borgesiuslaan 24 is van architectuurhistorische waarde als gaaf voorbeeld van een complex middenstandswoningen, uitgevoerd in de stijl van de Amsterdamse School. Het woningblok heeft een stedenbouwkundige betekenis en bezit ensemblewaarde als onderdeel van het Frisia-complex.

Tags: gebouwen, woonhuizen,woonhuis,woonhuis,woningen en woningbcomplx

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)