Omschrijving van Filtergebouw met twee dienstwoningen

Inleiding.

Het voormalige FILTERGEBOUW MET TWEE DIENSTWONINGEN werd gebouwd in 1899 met elementen van Neo-Renaissance en Chaletstijl. De architect was D. de Leeuw. Het gebouw, waar achter nu de recentere waterwinningsgebouwen staan, behoort in stilistisch en technisch opzicht bij de veel dichter bij de stad gelegen watertoren uit 1899. Recent is de installatie verwijderd en zijn de houten kozijnen van de woningen vervangen door kunststof exemplaren.

Omschrijving.

Het éénlaagse langgerekte geheel heeft een T-vormige plattegrond. Het is voorzien van met kruispannen gedekte zadeldaken met overstek aan de zijden en de nokas parallel aan de straat. De gevels zijn opgetrokken uit machinale baksteen, onder de goot is het fries gepleisterd. Het middendeel, nr. 70, waarin zich de machinekamer bevond, heeft een iets hoger opgetrokken dak en springt tevens iets vooruit. De lagere gedeelten aan weerskanten bevatten elk een woning. De getoogde vensters zijn voorzien van kunststof kozijnen, de vernieuwde paneeldeuren in het midden hebben een getoogd bovenlicht. Het middengedeelte heeft aan weerskanten twee gekoppelde rondboogramen met kleine roeden, gekoppeld onder een rondboog met siermetselwerk. De entree met vleugeldeuren springt naar voren en wordt bekroond door een steekkapje. De zijden van de risaliet bevatten ook elk een rondboograampje. Naast de ingang bevindt zich een gevelsteen met de tekst: "Gedenksteen geplaatst 14 sept. 1899 door den jongen heer Jan van Hasselt oud vijf jaar". Boven de deur een rondboog bovenlicht met radverdeling, een gevelsteen met het jaartal 1899 en een rozet. Deze rozet wordt omlijst door een houten schijnspant op schoren. In de zijgevels bevinden zich op zolderhoogte getoogde vensters. De achtergevel is ter hoogte van het middendeel naar achteren doorgetrokken, onder een zadeldak met zwarte kruispannen en voorzien van ijzeren ramen. De indeling van de vensters en deuren van de woningen is deels gewijzigd. Achter het woonhuis links staat een éénlaagse schuur met rechthoekige plattegrond en zadeldak met zwarte oud-Hollandse dakpannen en een getoogde inrijpoort waarboven een rondraam, verder getoogde ijzeren ramen.

Waardering.

Het voormalige filtergebouw met dienstwoningen is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde die het heeft als een bijzonder voorbeeld van een technische en typologische ontwikkeling en vanwege de situering, verbonden met de ontwikkeling van de streek. Het geheel heeft architectuurhistorische waarden vanwege de plaats in het werk van de architect D. de Leeuw en de hoge architectonische kwaliteit die deze in zijn waterhuishoudkundige werken bereikt. Het is typologisch betrekkelijk zeldzaam.

Tags: gebouwen, woonhuizen,filtergebouw,nutsbedrijf,boerderij, molen, bedrijf

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)