Omschrijving van Hervormde Evangelisatiekerk (Jeruël)

Inleiding

KERKGEBOUW ontworpen in 1914 door architect F. Boiten voor de Nederlands Hervormde gemeente als evangelisatiekerk. Boiten gaf het gebouw een sober traditioneel uiterlijk met enkele eclectische elementen. Het gebouw met achterin de consistorie, verkeert nog in redelijk gave staat. De enige wijzigingen die hebben plaatsgevonden zijn het vervangen van het orgel in de jaren zestig, het aanbrengen van schrootjes op de gepleisterde wanden en het vervangen van de houten banken door stoelen. In de dakruiter is een nieuw uurwerk geplaatst. Rechts van de kerk staat de voormalige pastorie. Dit eenvoudige pand is later verkocht aan het kerkbestuur en dusdanig verbouwd dat het buiten de bescherming van rijkswege valt. Ondanks de wijzigingen aan het kerkgebouw is het met name beschermenswaardig vanwege de grote cultuur-historische waarde voor de streek.

De kerk is iets teruggerooid gelegen aan de weg tussen Vledderveen en Mussel. Voor het gebouw staan twee linden. Een ijzeren, beweegbaar toegangshek, met een ijzeren plaatje waarin het jaartal 1925 is uitgesneden, dat zich tussen twee houten vernieuwde pijlers bevindt, verleent toegang tot het kerkterrein.

Omschrijving

KERKGEBOUW opgetrokken in een rood-bruine baksteen op een trasraam van bruin-rode klinkers. Het zadeldak tussen twee topgevels met uitkragende schouders is gedekt met dakpannen (niet origineel) en heeft een vernieuwde bakgoot. Op de nok aan de voorzijde (zuidwest) een vernieuwde houten dakruiter met spits, gedekt met namaakleien; aan alle vier zijden van de dakruiter twee galmgaten met driepasboog.

De gevels worden geleed door ijzeren spitsboogvensters met roedenverdeling en gemetselde onderdorpels, geplaatst (met uitzondering van die in de achtergevel) binnen blinde spitsboognissen. De linker zijgevel (noordwest) heeft zes vensters; de rechter zijgevel (zuidoost) vijf vensters en een vernieuwde deur onder een groot ijzeren spitsboogvormig bovenlicht met roedenverdeling. De achtergevel heeft drie vensters, waarvan de middelste met nieuwe indeling, en in de top een ijzeren roosvenster. In de voorgevel de hoofdentree met erboven een ijzeren roosvensters met gekleurd, bewerkt glas, binnen een verdiept vlak. De hoofdentree bestaat uit vernieuwde dubbele paneeldeuren onder een spitsboogvormig bovenlicht met roedenverdeling en een gemetselde stoep (twee treden); aan weerszijden van de entree twee vensters. Boven de entree het bouwjaar: 1914, en boven het roosvenster: EVANGELISTATIE in betonnen letters.

In het INTERIEUR zijn onder meer van belang: de houten scheidingswand tussen kerkzaal en consistorie van kraalschroten, waarop geschilderd staat "ontvangt met zachtmoedigheid het woord dat in u geplant wordt", en waarin twee deuren met achtruits deurlichten van bewerkt geel glas; de sobere houten platformkansel met lezenaar en aan weerszijden een trapje; het houten tongewelf met ijzeren trekstangen en houten consoles; het houten entreeportaaltje met daarop de orgeltribune met houten hekwerk, bereikbaar via een houten trap met leuning; in hekwerk en leuning spitsboogvormige openingen. Orgel en orgelkas zijn niet van waarde uit het oogpunt van monumentenzorg.

Waardering

Evangelisatiekerk van algemeen belang vanwege cultuur- en architectuurhistorische waarde

- als voorbeeld van een eenvoudige evangelisatiekerk van de Nederlands hervormde gemeente uit 1914

- vanwege de sobere, maar verzorgde vormgeving met neo-gotische elementen

- vanwege de aardige interieuronderdelen

- vanwege de redelijke mate van gaafheid van het exterieur

- vanwege de typerende, teruggerooide ligging in een klein gehucht aan de doorgaande weg.

Tags: kerkelijke gebouwen,kerk,kerk en kerkonderdeel,religieuze gebouwen

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)