Omschrijving van Nieuwe Til

Inleiding

VEEBRUG (paardentil), van het balkbrugtype, genaamd `Nieuwe til' gelegen op de kruising van de waterwegen Usquerdermaar en de Oude Weer in het Noord-Groningse wierdengebied. De brug is aangelegd in 1901 in opdracht van het toenmalig Waterschap Hunsingo op de plek van een oudere brug uit 1864. Toen de waterwegen in de 19e eeuw in gebruik werden genomen voor goederen- en personenvervoer, werden op kruispunten van vaarwegen smalle, hoge bruggetjes gebouwd. Door de aanleg van deze brug kon het trekpaard van de ene zijde naar de andere zijde overgezet worden, waardoor trekvaart in dit gebied mogelijk werd gemaakt. Door de hoge ligging is de brug een dominerend ruimtelijk element in het omringende landschap. Tegenwoordig heeft de brug haar functie verloren en wordt zij gebruikt als fiets- en voetgangersbrug.

Omschrijving

VEEBRUG (paardentil) bestaande uit drie gebogen ijzeren I-balken, onderling verbonden door dwarsdragers waarover een niet-origineel (houten) wegdek is gelegd. Aan weerszijden van de brug bevindt zich een brugleuning van geklonken ijzeren stijlen en regels. De brug rust op landhoofden van wulfmuren en kubbestijlen (wanden van ijzeren stijlen waartussen verticale troggewelven van baksteen) en twee ijzeren jukken bestaande uit stijlen gekoppeld door regels en voorzien van gekruiste diagonalen (T-profiel) die rusten op een betonnen voet. Voor de jukken bevinden zich houten meerpalen.

Waardering

Veebrug (paardentil) van het balkbrugtype van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde:

- als voorbeeld van een veebrug uit 1901 typerend voor het Groninger zeekleigebied

- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid

- vanwege de grote zeldzaamheidswaarde van het type brug

- vanwege de toepassing van een type landhoofd kenmerkend voor de provincie Groningen

- vanwege de bijzondere en beeldbepalende ligging in het landschap van gemeente Eemsmond

- als herinnering aan de trekscheepvaart die plaats vond in de provincie Groningen.

Tags: weg- en waterwerken,veebrug,brug,weg- en waterbouwk.werken

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)