Omschrijving van Spaar en Hout: poortcomplex

Inleiding

Op de T-vormige overgang van openbare weg en oprijlaan gelegen POORTCOMPLEX bestaande uit drie onderdelen: een centrale poort, een portierswoning en een tuinkoepel. De drie onderdelen zijn door muurwerk met elkaar verbonden en staan met elkaar op een min of meer vlindervormig grondplan dat zich richt op de Kleine Houtweg (west). Bij een naoorlogse aanpassing werd de oorspronkelijke halfronde hoofddoorgang tot rechthoekig doorgang vergroot. Aan de straatzijde werd de hoofddoorgang tot voor enige jaren geflankeerd door koperen muurlantaarns met blauw glas identiek aan de nog aanwezige muurlantaarns aan de tuinzijde. De muurlantaarns van de straatzijde zijn bewaard gebleven en opgeslagen in het hoofdgebouw (1993).

Omschrijving

De centrale poort staat op rechthoekig grondplan, is driedelig en bestaat uit een rechthoekige hoofddoorgang die wordt geflankeerd door lagere getoogde zijdoorgangen. Hoofd- en zijdoorgangen worden gedekt door drie zadeldaken met lei in Maasdekking. De noklijnen lopen alle evenwijdig aan de Kleine Houtweg.

In de zijdoorgangen bevindt zich smeedijzeren hekwerk. Aan de tuinzijde wordt de ingang geflankeerd door driezijdige koperen lantaarns die zonder uithouder op het muurwerk zijn bevestigd. De rechter zijdoorgang (zuid) staat via een muur in verbinding met de tuinkoepel.

De tuinkoepel is achthoekig en bevat twee bouwlagen onder leigedekt achtzijdig tentdak in Maasdekking en goten op klossen. In zeven gevelvlakken bevindt zich een meerruits schuifvenster. Het achtste gevelvlak bevat een meerruits deur die via een stenen buitentrap wordt bereikt. De linker zijdoorgang (noord) staat via een gedeeltelijk met vensters gesloten arcade in verbinding met de portierswoning. Op de verbindingsmuur de naam SPAAR en HOUT

De portierswoning staat schuin ten opzichte van de Kleine Houtweg en de oprijlaan. Het pand op rechthoekig grondplan bestaat uit begane grond en kapverdieping. Het met lei in Maasdekking gedekte zadeldak heeft aan de noordzijde een lagere kapvoet. Op de zuidwesthoek van de portierswoning staat een hoge vierkante schoorsteen die tot de kapvoet een afgeschuinde hoek en daarboven een getrapte hoek bevat. De portierswoning heeft houten meerruits draaivensters die ten dele zijn voorzien van luiken. In het zuidelijk dakschild bevinden zich twee dakkapellen onder ingestoken schilddaken. Het poortcomplex is uitgevoerd in rode baksteen met boven de plint diepgevoegde lintvoegen en opgevoegde stootvoegen. In sierbeton uigevoerd lijstwerk bevindt zich op vloer-, dorpel-, en lateihoogte. Direct rond de poort en de trappen van de tuinkoepel zijn rode plavuizen aangebracht.

Waardering

Het poortcomplex is van algemeen belang uit cultuurhistorisch en architectuurhistorisch oogpunt alsmede als functioneel en oorspronkelijk onderdeel van het verzorgingstehuis Spaar en Hout.

Tags: losse objecten, ed.,tuinkoepel,tuin, park en plantsoen,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)