Omschrijving van Protestants Voorm. Protestants Militair Tehuis

Inleiding

Christelijk Militair Tehuis gebouwd rond 1890, in neo-renaissancistische stijl. Rond de eeuwwisseling was in het pand café Kooys gevestigd en zijn twee winkels gerealiseerd in wat oorspronkelijke het schuurgedeelte was. De linker van deze winkels is na de oorlog gemoderniseerd. In het tehuis is sinds 1992 een bowlingcentrum met café gevestigd, waarvoor een aanbouw is toegevoegd en het interieur ingrijpend is gewijzigd.

De bescherming betreft het oorspronkelijke hoofdvolume en de architectonische vormgeving van de voor- en rechterzijgevel.

Omschrijving

Tehuis opgetrokken in baksteen vanaf een L-vormige plattegrond over één en, op de hoek, twee bouwlagen onder met pannen gedekte zadeldaken.

Het pand heeft een sterk horizontaal karakter door veranda, hoofdgestellen en waterlijsten. Alle gevelopeningen en bovenlichten zijn rondboogvormig en hebben een meelopende profiellijst met sluitsteen, die overgaat in een waterlijst tussen de vensters. Bij de winkels, op de plaats van de oorspronkelijke inritten, een korfboogvormige gevelopening.

Het volume op de hoek heeft aan de straatzijde een veranda over de volle breedte. De veranda bestaat uit vier vierkante kolommen op piëdestallen en met corintische kapitelen, gekoppeld door een hoofdgestel. De schachten hebben spaarvelden. De veranda draagt een centrale uitbouw op de verdieping van twee traveeën breed onder een zadeldak. De risalerende voorgevel van de uitbouw heeft een hoofdgestel, waardoor de topgevel een tympaan is geworden. Het tympaan heeft windveren met zaagtand. Tussen de piëdestallen en boven het hoofdgestel van de veranda, en voor de vensters van de uitbouw hekwerk met een diagonale verdeling. Uitkomend op de veranda vier dubbele glasdeuren met bovenlichten. Op de verdieping in totaal zes T-vensters met bovenlichten. De vensters aan de straatzijde van het volume van één bouwlaag zijn gewijzigd. Geheel links de moderne winkelpuien. De rechter winkelpui met korfboog heeft een éénruits etalage met bovenlicht. Rechts hiervan twee dubbele draairamen met bovenlichten. In het dakschild een dakkapel onder platdak met twee dubbele draairamen met ladderroeden. In de blinde linkerzijgevel van het volume over twee bouwlagen loopt de waterlijst met rondboog- en sluitsteenmotief door. In de topgevel eenzelfde tympaan als in de uitbouw. In het tympaan een halfrond venster.

De rechterzijgevel heeft op de begane grond vier dubbele draairamen met bovenlicht. Op de verdieping van het volume over twee bouwlagen drie vensters met bovenlicht en met hekwerk aan de onderzijden. In de topgevel eveneens een tympaan met windveren met zaagtand en halfrond venster. In het dakschild van het lage volume geheel links een dakkapel als aan de straatzijde.

Waardering

Voormalig militair tehuis van cultuur-, architectuurhistorisch en stedebouwkundig belang:

- in de ontwikkeling en de geschiedenis van het voorzieningenapparaat

- vanwege de beeldbepalende ligging in een gebied van bijzondere waarde

- vanwege de typologie

- vanwege de gaafheid en de herkenbaarheid

Tags: liefdadige instell.,opvanghuis,sociale zorg, liefdadigh.,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)