Omschrijving van Kerckebosch

Omschrijving complexonderdeel 1

Het op ruime afstand en schuin ten opzichte van de Arnhemse bovenweg gelegen LANDHUIS is opgetrokken op een samengestelde plattegrond en telt twee bouwlagen onder een samengesteld, van gesmoorde kruispannen voorzien zadeldak met wolfeinden, waarvan de nok evenwijdig aan de voor- en achtergevel loopt. Op de hoeken van de nok bevinden zich schoorstenen met siersmeedwerk. Het dakschild aan de achtergevel wordt doorbroken door kleine dakkapelletjes onder schilddakjes. De gevels zijn opgetrokken uit diverse soorten baksteen, waaronder hergebruikte kloostermoppen.

De voor- of westgevel wordt gekenmerkt door een risalerende toren van drie bouwlagen met kantelen en een hoog opgaand schilddak dat met leien is gedekt. De gevel bevat sierankers en een tandlijst. De begane grond heeft een kozijn met getoogde bovenzijde dat openslaande deuren bevat alsmede vensters en een bovenlicht met stervormige roedenverdeling. Op de eerste verdieping bevindt zich een venster in hardstenen rococo-omlijsting met siervazen in reliëf en een smeedijzeren hekje. De tweede verdieping bevat zes gekoppelde vensters, gescheiden door muurdammen, met getoogde bovenzijde onder een samengestelde hardstenen latei. De gevels van het hoofdvolume terzijde van de toren zijn identiek van opzet. Op de begane grond bevinden zich dichtgezette veranda's voorzien van zuilen in fantasiestijl en openslaande deuren. Het platte dak wordt afgeschermd door een houten balustrade en is op de verdieping te bereiken via openslaande deuren. Ook deze gevel bevat kantelen.

Aan de linkerzijgevel zijn recente aanbouwen aangebracht, die buiten de bescherming vallen. Deze gevel bevat rechts de vensters van de veranda, gescheiden door penanten. Het hoofdvolume bevat op de verdieping acht vensterassen, waarvan de middelste zes op gelijke afstand van elkaar zijn geplaatst. De vensters hebben schuiframen. Ter plaatse is de gevel hoger opgetrokken en bevat boven deze vensters nog een serie van zes vensters, voorzien van een spitsboogvormig motief in het raamkozijn.

De achtergevel is oorspronkelijk symmetrisch van opzet en bevat in het midden een topgevel met lichte voorsprong onder een steekkap met wolfeind. Deze topgevel bevat een groot neogotisch halvenster. Ter weerszijden van de topgevel bevinden zich op de verdieping roosvensters. Op de begane grond bevindt zich links een openslaand venster met glas-in-lood en luiken. Links van de topgevel is een toren van drie bouwlagen aangebouwd onder een tentdak met overstekende, doorzalende schilden. De toren bevat aan drie zijden deels gekoppelde stalen vensters en spitsboogvormige vensters. Rechts van de toren bevindt zich op de begane grond een aanbouw die buiten de bescherming valt. Wel onder de bescherming valt het renaissance-poortje met de lijfspreuk van Lintelo de Geer: `Rien sans Cause' (niets zonder oorzaak). Links bevat de gevel een aanbouw met een veranda voorzien van een balusterhekwerk. De gevel bevat een getoogde houten deur, een staand ovaal venster en een klein venster met glas-in-lood (zie interieur). De rechterzijde van het pand heeft op de begane grond een aanbouw van één bouwlaag onder een plat dak, dat omrand is met een balusterhekwerk. De gevels zijn voorzien van geblokte gemetselde hoeklisenen en natuurstenen aanzet- en sluitstenen. De gevel op de verdieping is zes vensterassen breed. Boven de schuifvensters zijn vensters aangebracht met een roedenverdeling en spitsboogmotief. De gevel wordt beëindigd door kantelen en is voorzien van gemetselde pilasters met hergebruikte natuurstenen kapitelen.

Het interieur is van belang vanwege de nagenoeg oorspronkelijke plattegrondindeling van de begane grond, de hal op de verdieping en vanwege de uit de bouwtijd daterende aankleding met talrijke antieke objecten die in de diverse ruimten zijn verwerkt. Onder de belangrijke zaken in het interieur vallen, per ruimte gerangschikt, bijvoorbeeld in de hal: neogotische elementen, waaronder trapleuning met spitsbogen; kruisgewelf onder andere beschilderd met sterren; moerbalken met zeventiende/achtiende eeuwse consoles in de vorm van putti-hoofdjes; schouw met familiewapen (van de opdrachtgever) en reliëf met ingeschilderd het koetshuis van Kerckebosch; opgeklampte deur met smeedijzeren klopper (afkomstig uit de Utrechtse Dom); achtiende eeuwse deur met roedenverdeling; smeedijzeren kroonluchter (daterend uit de bouwtijd); reliëf Sint Maarten van beeldhouwer Swillens; haardplaat met afbeelding van een hert; twee granieten reliëfs (grafzerken) met voorstellingen van de ridders Roger en Taille Fer; drie op doek geschilderde voorstellingen van edelen, bevestigd in nissen in de muur langs de trap; balustrade met balusterhekwerk; tegeltableaux met koe en siervazen; groot spitsboogvenster met glas-in-lood met middeleeuwse jachttaferelen en de wapens van Zeist en Amsterdam, vervaardigd door H. Liefkes te Den Haag.

In het voormalig kantoor zijn onder ander van waarde: de paneellambrizering; een schouw met zeventiende eeuwse tegels; houtsculpturen met de Hollandse leeuw; zijpanelen met zeventiende eeuwse schilderijtjes; een achtiende eeuwse trap; een glas-in-loodschildering (H. Liefkes) voorstellende een edelman; een stucplafond met kroonlijst, waarin consoles en geprofileerde lijsten; een console van rood zandsteen. In de voormalige eetkamer: een balkenplafond met moerbalken met ramskoppen; gestoken panelen met mannenfiguren; een achtiende eeuwse tussendeur met bovenpaneel voorzien van guirlandes, geprofileerde kroonlijst met tandlijst, eierlijst en estrikken; de paneellambrizering; mangaankleurige en blauwe tegeltableaux, o.a. met bloemenvazen en zeedieren; 18e eeuwse paneeldeuren en lambrizering in de uitbouw; glas-in-lood vensters met vissen; houten, vermoedelijk zeventiende eeuwse consoles met vrouwenkoppen, glas-in-lood wapenschilden (1697, 1671); een spijlenhek met glas-in-lood. In de kamer oostelijk van het voormalige kantoor zijn onder andere van waarde: de paneellambrizering en balkenplafond; een deur met rozetten; een paneeldeur met gehengen; een staand ovaal venster met roedenindeling; houten reliëfs met een ramskop, het wapen van Amsterdam en het wapen van Hoorn. In de voormalige salon zijn van waarde: de schouw met pilasters voorzien van hermen en kariatiden en kroonlijst; de lambrizering in rococostijl (achtiende eeuw); het stucplafond. In de voormalige huiskamer zijn van belang: de houten zuilen met gemarmerde schachten en composiet kapitelen; de schouw met houten panelen en putti; de paneellambrizering; het balkenplafond.

Waardering complexonderdeel 1

Het landhuis 't Kerckebosch is van cultuurhistorische waarde als uitdrukking van de romantische vormwil van jonkheer De Geer, die zijn landhuis in verschillende fasen in imitatie kasteeltrant heeft laten bouwen; voorts is het object van grote waarde vanwege de zeldzaamheid van het interieur, waarvan de detailleringen in zijn totaal gaaf bewaard zijn gebleven. Het object is van ensemblewaarde vanwege de relatie met het koetshuis.

Tags: kastelen, landh. ed.,landhuis,kasteel, buitenplaats,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)