Omschrijving van Hoog Beek en Royen

Omschrijving complexonderdeel 2

Het historische PARK van Hoog Beek en Royen is waarschijnlijk tussen 1825 en 1832 in landschappelijke stijl aangelegd. De aanleg op de langerekte, nagenoeg rechthoekige kavel is in twee fasen tot stand gekomen: een slingervijver om en achter het huis over praktisch de gehele lengte van het perceel en lopend tot aan de buitenplaats Sparrenheuvel, ten zuiden van de 18de eeuwse rechte laan (1825-1827) en een gebogen padenpatroon tussen deze laan en de Laan van Beek en Royen (1830-1836). Tijdens de tweede fase kreeg de buitenplaats de bestaande oranjerie aan de overzijde van de Driebergeseweg, het koetshuis, het speelhuisje en de moestuinmuur langs de zuidzijde van het terrein.

De waterpartij en het padenpatroon van de landschappelijke aanleg is thans nog bijna geheel aanwezig en heeft sinds de aanleg nagenoeg geen wijzigingen ondergaan, met uitzondering van de demping aan de zijde van Sparrenheuvel. Twee smeedijzeren hekpijlers aan het begin van de 18de eeuwse rechte laan markeren de toegang vanaf de Driebergseweg naar de buitenplaats. Een gebogen pad leidt via een brug over de slingervijver naar de achteringang van het landhuis en naast gelegen koetshuis. De relatief smalle slingervijver loopt vanaf de voorzijde van het verhoogd gelegen landhuis linksom naar achteren ten zuiden langs de rechte laan en maakt een knik naar de zuidelijke perceelbegrenzing, waar het in het achtergelegen bos is afgedamd. Het water liep oorspronkelijk als sloot door naar de Arnhemse Bovenweg. De droge bedding ervan is nog aanwezig. Voor het huis, aan de rand van het water, bevinden zich links een rododendrongroep, in de bocht een viertal eiken en rechts, als dekking van de bijgebouwen, een bomengroep bestaande uit een drietal eiken en een rode beuk. Met flauwe bochten is achter het huis een rondwandeling gemaakt tussen de slingervijver en de rechte laan en terug, over de slingervijver, langs de zuidelijke rand van het park langs de gemetselde moestuinmuur. De slingervijver en het padenpatroon omsluiten een open ruimte met een glooiiend gazon, dat het centrale parkgedeelte achter het huis vormt. Vanaf het huis en de platte brug met hardstenen pijlers links van het huis, lopen met boomgroepen en solitairen (taxus- en beukengroep, solitaire linden) begeleide zichtlijnen naar het achterste gedeelte van het park. Een restant van een verhoogd gelegen theekoepel sluit de zichtlijn vanaf het huis af. Achter de centrale open ruimte bevindt zich een parkbos met gebogen paden, overwegend afgezet met eiken. Een achteruitgang komt uit op de Arnhemse Bovenweg.

Tussen de 18de eeuwse laan, die aan weerszijden nog grotendeels de oorspronkelijke beplanting van eiken bezit, en de Laan van Beek en Royen bevindt zich een dergelijk parkbos met gebogen lanenpatroon, hier overwegend beplant met beuken (voorste gedeelte) en dennen (achterste gedeelte). Het parkgedeelte is hier op drie punten langs de Laan van Beek en Royen toegankelijk. Twee haakse rechte paden met overblijfselen van een rondeel, die gedeeltelijk voorzien zijn van eiken, vormden in de 18de eeuw samen met de rechte laan restanten de formele tuinaanleg van de buitenplaats Beek en Royen.

Waardering complexonderdeel 2

Het park van Hoog Beek en Royen is cultuurhistorisch van belang als goed en nog zeer gaaf voorbeeld van een compleet, vroeg 19de eeuws landschapspark met slingervijver, padenpatroon met typerende rondwandeling, open ruimte met fraaie reliëfwerking, zichtlijnen, parkbosgedeelten etc. Voorts is het park van belang vanwege de ensemblewaarde en de markante ligging nabij de bebouwde kom van Zeist en deel uitmakend van de Stichtse Lustwarande.

Tags: losse objecten, ed.,historische aanleg,tuin, park en plantsoen,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)