Omschrijving van Prins Hendriksoord: landschapspark

Omschrijving complexonderdeel 4

LANDSCHAPSPARK van Prins Hendriksoord, waarvan de eigenlijke aanleg zich uitsluitend ten zuidwesten van het landhuis (achterzijde) bevindt. Vóór het landhuis bevinden zich echter ook een aantal elementen en structuren die vanuit cultuurhistorisch oogpunt interessant zijn en daarom ook onder het te beschermen gebied vallen. Het betreft de grote weide tussen de Soestdijkerweg, de sloot voor het huis en de oprijlaan. De open weide geeft vrij uitzicht op het landhuis. Bovendien bestaat er een zichtlijn tussen het huis van Prins Hendriksoord en dat van de Ewijckshoeve die door het open karakter van de weide gewaarborgd wordt. De sloot voor het huis is een onderdeel van een oude afwateringssloot (Engelse Vaart) die het hele terrein van het oude Prins Hendriksoord doorkruist. Bij de tweede aanleg van het landschapspark maakte H. Copijn gebruik van deze sloot als verbindend element in de grote slingervijver. Een belangrijke structuur is de loop van de oude Soestdijkerweg. Deze liep vroeger vlak langs het landhuis van het Prins Hendriksoord waarna zij ter hoogte van de tuinmanswoning een knik naar het noordoosten maakte. De hierboven genoemde weide lag vroeger dus aan de andere kant van de Soestdijkerweg. Doordat de Soestdijkerweg en Maartensdijkseweg werden rechtgetrokken, kon een deel van de eerst genoemde weg gebruikt worden als oprijlaan. Deze situatie bestaat nog steeds. De hoofdingang bevindt zich aan de zuidwestzijde waar twee hekpilaren met de naam van het landgoed de entree markeren. De laan voert langs een parkeerterrein (links) en loopt vlak langs het huis in de richting van het bijgebouwtje. Daar bevindt zich een splitsing. De weg naar links voert door het beboste deel van het park en is een rechte laan met aan weerszijden volwassen beuken. De laan eindigt bij de achteringang van Prins Hendriksoord aan de Maartensdijkseweg, waar twee hekpilaren de grens markeren. De laan die voor de tuinmanswonig naar rechts loopt is de oude Soestdijkerweg, bestraat met nog originele klinkers en beplant met beuken in de berm. De laan leidt naar de huidige Soestdijkerweg waar twee hekpilaren de grens markeren. De oude Soestdijkerweg die vóór het huis langs liep is slechts nog in twee afzonderlijke restanten te herkennen aan de rij oude beuken. Het park achter het huis is via een gietijzeren brug over de vijver rechts van het huis te bereiken. Vanaf de brug is goed te zien dat de serpentinevijver breder wordt en al slingerend naar het zuidwesten loopt. Langs de vijver liggen grasgronden die her en der beplant zijn met solitaire bomen, waaronder een markante treurwilg, rododendrons en ander struikgewas. Het pad na de brug voert al slingerend langs de vijver. Het terrein is op diverse plaatsen geaccidenteerd. Een aantal doodlopende zijpaden lopen naar uitkijkplaatsen langs de oever van de vijver. Het pad voert uiteindelijk naar de hierboven beschreven beukenlaan die links naar de achteringang leidt en die rechts naar het bijgebouwtje in vakwerkstijl voert. De vijver loopt nog een eind naar het zuidwesten door. Dit gedeelte, met de nieuw-architectonische tuin van Tersteeg valt sinds 1926 onder het terrein van landgoed Vijverhof. De voortzetting van de vijver op het terrein van dit landgoed is conform de topografische kaart uit 1989. De vijver wordt smaller en over dit gedeelte is een tweede brug geplaatst. Vanaf de brug is een zichtas op het landhuis van Prins Hendriksoord. Na nog een stuk in noordwestelijke richting gelopen te hebben buigt de vijver in zuidelijke richting af. In de bocht ligt een klein eiland dat geheel begroeid is met bomen en struiken. De vijver loopt langs het nieuwe landhuis De Vijverhof, dat buiten de bescherming valt, evenals de nieuwe houten ophaalbrug die hier over de vijver is aangelegd. Na deze brug verbreed de waterloop zichtot een komvormige vijver. Hierna wordt de vijver weer smaller en loopt door tot aan de Engelse Vaart. De vaart is nabij het huis De Vijverhof in 1926 gedeeltelijk gedempt, evenals een deel van de slingervijver. De Engelse vaart loopt in zuidwestelijke richting verder maar er bevindt zich een tak van de slingervijver die in noordwestelijke richting loopt. Deze tak van de vijver heeft soms het uiterlijk van een smalle sloot, terwijl op andere plaatsen de vijver iets breder wordt. Volgens een kaart uit 1926 was het van oorsprong een vrij brede, licht slingerende vijver. Vervolgens buigt de vijver weer in zuidelijke richting af en loopt verder als een rechte smalle sloot tot aan de vaart. Hier eindigt de aanleg van de slingervijver.

De aanleg van het terrein rond de slingervijver kenmerkt zich door gemengde loofbossen en dennenbossen waardoorheen oude (beuken)lanen lopen die deels uit de eerste aanleg stammen. Het terrein is op diverse plaatsen geaccidenteerd. Ten zuidwesten van het landhuis `De Vijverhof', bevindt zich een sterrebos waarvan de aanleg vermoedelijk recent is.

Waardering complexonderdeel 4

Het omvangrijke park van het Prins Hendriksoord is van cultuurhistorische waarde vanwege de ontstaansgeschiedenis alsmede van architectuurhistorisch belang als voorbeeld van een landschappelijk aangelegd park uit het begin van deze eeuw. Tevens van grote ensemblewaarde vanwege de relatie met het tegenoverliggende Ewijckshoeve.

Tags: losse objecten, ed.,historische aanleg,tuin, park en plantsoen,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)