Omschrijving van Pavia: tuin

Omschrijving complexonderdeel 4

Het huidige landschappelijke PARK wordt begrensd door de Laan van Beek en Royen aan de noordwestzijde, de Arnhemse Bovenweg aan de zuidwestzijde, de Prinses Beatrixlaan aan de zuidoostzijde en het Zeisterbos aan de noordoostzijde en komt overeen met de in de complexbeschrijving genoemde kadastrale percelen.

De aanleg van het park wordt gekenmerkt door bospartijen aan de randen van het perceel. Aan de kant van de Laan van Beek en Royen worden de bospartijen op drie plaatsen doorsneden door zichtassen die op de voorgevel van het landhuis gericht zijn. Aan de noordoostzijde lopen de bospartijen ongemerkt over in het Zeisterbos, dat buiten de bescherming valt. De bospartijen worden afgewisseld door open gedeelten van waaruit men vrij zicht op het landhuis heeft.

Het landhuis is via een oprijlaan aan de voorzijde te bereiken. Men kan deze laan via de Arnhemse bovenweg -waar één van de oude beukenlanen te herkennen is- of via de Laan van Beek en Royen betreden. Bij laatst genoemde ligt het voormalige koetshuis, dat buiten de bescherming valt. Vóór het landhuis ligt een open gazon dat aan de zijde van de Laan van Beek en Royen voor het grootste deel door bomen en struiken wordt afgeschermd. Een derde entree tot het park bevindt aan de Prinses Beatrixlaan. Van hieruit loop tussen twee percelen een pad in de richting van het huis dat zich naar het noordoosten en zuidwesten splitst. Beide paden leiden naar het pad dat evenwijdig langs de zuidoostelijke oever van de slingervijver is aangelegd. Op twee plaatsen is het mogelijk via een brug de vijver over te steken. Via deze bruggen is het mogelijke op het pad te komen dat evenwijdig langs de noordelijke oever van de slingervijver is aangelegd. Aan de zuidoostzijde bevindt zich nog een originele gietijzeren brug terwijl aan de noordoostzijde een nieuwere houten brug geplaatst is. Deze laatste brug is voor de rijksbescherming van ondergeschikt belang.

De slingervijver begint als een smalle sloot in een bospartij aan de zuidwest zijde van het park, waarna zij in een flauwe bocht naar het noordoosten, breder wordend achter het huis langs loopt, om vervolgens enigszins naar het zuiden af te buigen, te versmallen en andermaal in het bos, ten oosten van het voormalige koetshuis, als een brede, onregelmatig gevormde vijver te eindigen. Deze vijver wordt tegenwoordig ter hoogte van het hierboven genoemde koetshuis door een dam gescheiden van de rest van de slingervijver en valt derhalve buiten de rijksbescherming.

Het karakter van het park wordt mede beïnvloed door de tegenstelling tussen de gesloten beboste delen en het open gedeelte rond het huis waar de slingervijver doorheen loopt. De nog aanwezige zichtlijnen aan de achterzijde van het huis op het landhuis zijn van belang. De beplanting dateert voor een groot deel uit de tijd van vóór de aanleg en bepalen mede door hun ouderdom het aanzicht van het park.

De kern van het park wordt gevormd door het landhuis, dat niet alleen benadrukt wordt door het open karakter rond het huis, maar ook doordat het huis op een verhoogd terrein is gebouwd. Hier en daar zijn in het open gedeelte solitaire bomen (beuken, kastanjes en eiken) of struiken (o.a. rododendrons) geplant, die de dieptewerking naar het huis toe versterken.

Waardering complexonderdeel 4

Het park van Pavia is van architectuurhistorische waarde als goed en gaaf voorbeeld van een klein negentiende eeuws landschapspark naar ontwerp van J. Copijn, dat bepaald wordt door de wisselwerking tussen de verschillende parkelementen. Het park is tevens van ensemble waarde als onderdeel van de Stichtse Lustwarande.

Tags: losse objecten, ed.,historische aanleg,tuin, park en plantsoen,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)