Omschrijving van Zuidertoren (1950-1992: watertoren)

Watertoren, in 1853 naar ontwerp van H.G. Jansen en met medewerking van D. van Gessel, N.J. Leijer en aannemer L.J. Borst Verdoorn, als vuurtoren gebouwd, maar in 1950 tot watertoren ingericht. De bouw vond indertijd plaats tegelijk met die van de huidige eveneens beschermde vuurtoren van Schiermonnikoog; van deze tweelingtorens kreeg eerstgenoemde de functie van binnenlicht, laatstgenoemde die van buitenlicht. Bij gelegenheid van de functiewijziging in 1949-50 is de lichtkoepel vervangen door het huidige koperen koepeldak, dat toepasselijk wordt bekroond door de figuur van een schiere monnik.

Uit rode Groninger baksteen opgetrokken en met een pleisterlaag afgewerkte ruim 29 meter hoge thans als watertoren in gebruik zijnde taps toelopende vuurtoren; halfrond gesloten ingangspartij met natuurstenen omlijsting en sluitsteen, waarboven een gedenkplaat met (voor zover leesbaar) het opschrift:

Tijdens de regering van Willem III Koning der Nederlanden Prins van Oranje Nassau enz; enz; enz; is deze lichttoren gebouwd en voor een stilstaand licht ingericht onder het bestuur van den schout bij nacht I. Enslie minister van marine MDCCCLIII

De lichttoetreding in de schacht vindt plaats door middel van ronde gietijzeren ramen. De schacht wordt afgezet door een rondboogfries waarboven een overstekende geprofileerde rand. De lantaarn is dichtgezet en wordt bekroond door een jonger koperen koepeldak waarop een menselijke figuur (monnik).

Het inwendige bevat nog balken van welijzer en trappen van gietijzer.

In 1949 tot watertoren verbouwde vuurtoren uit 1853 van algemeen cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en

-industrieel-archeologisch belang wegens

-ouderdom

-vormgeving en materiaalgebruik

-plaats in de geschiedenis van de Friese kustverlichting

-plaats in de geschiedenis van de watervoorziening op het eiland Schiermonnikoog

-de historisch-functionele relatie met de nog wel als vuurtoren in gebruik zijnde tweelingtoren

-de aanwezigheid van enkele wel- en gietijzeren interieuronderdelen

-de markante ligging.

Tags: weg- en waterwerken,kust- en oevermarkering,weg- en waterbouwk.werken

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)