Eerste Kamer der Staten Generaal in Den Haag
Top 100 omschrijving
Het Buitenhof en het Binnenhof dienen in samenhang te worden bezien en beoordeeld, waarbij de Gevangenpoort een belangrijke schakelfunctie vervult, vanwege de stedebouwkundige en historische samenhang en vanwege de architectuur-historische verbintenis die tussen de beide hoven bestaat. Daarbij komt, dat met name het Binnenhof een belangrijke symboolwaarde vertegenwoordigt en vertegenwoordigd heeft in de geschiedenis en groei van de Staat der Nederlanden. De ouderdom van Het Binnenhof is evident en gaat terug tot op het derde decennium van de 13de eeuw. Omstreeks die jaren is daar een jachthuis gebouwd, dat zich ontwikkelde tot een bestuurlijk centrum en als onderkomen diende voor achtereenvolgens de Graven van Holland, de Stadhouders en de regeringscolleges. Met de ontwikkeling van het bestuur liep de ontwikkeling en uitbreiding van de gebouwen rond het Binnenhof synchroon. In de loop der eeuwen ontstond een samenstelsel van gebouwen, waarin naast stilistische veranderingen ook wisselende gebruikerseisen zijn te herkennen. Het oudste gebouw is het grafelijk paleis, het Rolgebouw, waarbinnen de Rolzaal de voornaamste ruimte is en waaraan de zogeheten Lairessezaal grenst, met haar 17de-eeuwse allegorische schilderingen van Gerard de Lairesse. De Ridderzaal, geflankeerd door de twee bekende ronde torens (resultaat van een ingrijpende restauratie van het interieur en het exterieur omstreeks 1900), bevindt zich aan de tegenoverliggende zijde en is iets jonger dan de Rolzaal en wordt met name gekenmerkt door de bijna 18 meter brede overkapping, die eveneens toen weer gereconstrueerd is. De toegang tot het Binnenhof wordt via de Hofpoort (laat 18de eeuw), Grenadierspoort (1634) en Stadhouderspoort (kopie van de oorspronkelijk uit 1550 daterende poort) mogelijk gemaakt. Vanwege hun functie en ouderdom verdienen deze poorten bijzondere vermelding.
Door hun bijdrage aan het gehele complex en omwille van de afzonderlijke cultuurhistorische waarde zijn nog vermeldenswaard het torentje,vermoedelijk daterend uit 1479, de Kleefse Kamer, het Stadhouderlijk Kwartier met de Vergaderzaal van de Staten van Holland (1655 en 1ater), de Balzaal van Willem V (met Lodewijk XV1 stucwerk), het Lodewijk XVI interieur in de Ministerkamer, de vergaderzaal van de Staten-Generaal (in 1697 opnieuw ingericht naar ontwerp van Daniel Marot), de Treveszaal (oorspronkelijk voormalig audientiezaal van hun Hoogmogenden, in 1697 verbouwd naar ontwerp van Daniel Marot) en de fontein van Cuypers (1885). De kunsthistorische betekenis van het complex blijkt onder andere uit de betrokkenheid en medewerking van diverse generaties van belangrijke kunstenaars en architecten, bijvoorbeeld Pieter Post, L. Gunckel, A. de Haen, N. Wielingh, Jan Lievens, M. van Mierevelt, G. Honthorst, Daniel Marot, J. Parmentier, Th. van der Schuer en J.H. Brandon.
De Gevangenpoort was in oorsprong de enige poort die vanuit het noorden tot het Binnenhof toegang verleende. Behalve 14de-eeuws werk, vertoont de Gevangenpoort ook een 15de-eeuwse aanbouw, de eigenlijke gevangenis. Als historisch moge de gevangenschap van de gebroeders De Witt gelden, die vlak voor hun dood in 1672 in de Gevangenpoort werden opgesloten. De Gevangenpoort vormt een merkteken voor de plaats waar de grens lag tussen de afgesloten ruimten van het Binnen- en Buitenhofcomplex. Van de oorspronkelijke bebouwing rond het Buitenhof is niet veel meer over; de cultuurhistorische waarde wordt gevormd door de historisch bepaalde vorm en parcellering. De waarde van beide hoven moet met name worden gezocht in stedebouwkundig en historisch opzicht. Daarmee samenhangend is in stilistisch opzicht de geschiedenis van de ontwikkeling van het nationaal bestuur en gezag in de gebouwen te herkennen. De stedebouwkundige waarde krijgt extra dimensies wanneer de hoven in samenhang worden bezien met de aangrenzende Hofvijver, De Plaats en Het Plein en, niet in het minst met het Mauritshuis.
Omschrijving van Eerste Kamer der Staten Generaal
EERTIJDS VERBLIJF VAN DE STATEN VAN HOLLAND, in de jaren 1652-1657 gebouwd naar de plannen van Pieter Post, thans in gebruik bij de Eerste Kamer der Staten-Generaal; de vergaderzaal bevat een rijk beschilderd houten gewelf en twee monumentale schoorstenen; de oude vergaderzaal, thans koffiekamer, heeft een cassettenplafond, gesteund door vier zandstenen kolommen uit het midden van de 17e eeuw.
Tags: openbare gebouwen
Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)
In de buurt
-
Stadhouderspoort, aan de buitenzijde een laat-gotische poortboog
Stadhouderspoort a/h Binnenhof, Den Haag
-
Eertijds onderdeel van het Stadhouderlijk Kwartier, thans in gebruik bij de Raad van State
Binnenhof 1, Den Haag
-
Fontein
Binnenhof 1, Den Haag
-
voormalig paleis Prins Willem V (Ridderzaal)
Binnenhof 1A, Den Haag
-
Voormalig paleis der Graven van Holland met Ridderzaal
Binnenhof 14, Den Haag
-
format_list_bulleted
Alle monumenten in
Den Haag (Zuid Holland)