Omschrijving van Duiventil

Inleiding

DUIVENTIL uit ca. 1877, gebouwd op het landgoed Staverden. Het bouwwerk staat in het weiland achter de Hervormde kerk aan de Garderenseweg, aan de westelijke entree tot het landgoed. Tot 1866 was dit een heidegebied.

Aanvankelijk (vanaf de dertiende eeuw) werden duiven voor de consumptie gefokt en werd de mest toegepast bij het telen van tabak, saffraan en hennep. De negentiende-eeuwse duifhuizen dienden vaak als decoratief element op een landgoed. Tot 1798 was het recht tot het bouwen van een groot duivenverblijf gebonden aan het in bezit hebben van een bepaalde oppervlakte land. Vanaf 1807 werd dit opnieuw geregeld in de jachtwet. Dit is de reden waarom grote, fraai gedetailleerde duiventillen een vast onderdeel van landgoederen vormen.

De duiventil bevindt zich in oorspronkelijke staat.

Omschrijving

Achtzijdige DUIVENTIL opgetrokken in baksteen en gemetseld in kruisverband. De til bestaat feitelijk uit twee bouwlagen. De eerste wordt gevormd door acht smalle, rondboogvormige openingen in het muurwerk. Door deze manshoge openingen kan men onder de toren komen. De houten zoldering is hier zichtbaar. Het feitelijke duivenverblijf wordt van de onderbouw gescheiden door een uit drie baksteenlagen bestaande, omlopende, cordonlijst. Elk van de acht gevelvelden van het duivenverblijf heeft zes (2x3) kleine muuropeningen, de vlieggaten. Deze vlieggaten zijn aan de bovenzijde afgesloten met een ojiefvormige profielsteen en hebben aan de onderzijde een platform, bestaande uit twee uitgemetselde bakstenen. Het overstekende, achtzijdige dak heeft licht ingezwenkte schilden en is gedekt met asfaltleien. Op de spits bevindt zich een windvaan in de vorm van een vliegende duif.

Waardering

DUIVENTIL uit het midden van de negentiende eeuw

- Van architectuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een midden negentiende-eeuwse duiventil op een landgoed. Het object is goed bewaard gebleven en heeft een typerende veelhoekige opbouw, met een verhoogd duivenverblijf op een door bogen opengewerkte onderbouw. Voorts valt de til op door de fraai vormgegeven vlieggaten en het veelzijdige dak die aan het geheel een torenachtig uiterlijk geeft. In samenhang met de aanleg van het landgoed en overige bebouwing is er sprake van een duidelijke ensemblewerking.

- Van stedenbouwkundige waarde als oorspronkelijk en functioneel onderdeel van het landgoed Staverden, waar het vanwege de ligging aan de westelijke entree van het landgoed een beeldbepalende rol speelt en belangrijk is voor de instandhouding van de historische context van het gebied.

- Van cultuurhistorische waarde vanwege de bestemming en situering die verbonden zijn met de geschiedenis van het landgoed Staverden.

Tags: losse objecten, ed.,duivenhok(l),tuin, park en plantsoen,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)