Omschrijving van Gemeentelijk slachthuis

Inleiding

Het voormalige GEMEENTELIJK SLACHTHUIS uit 1928 is in functionalistische stijl gebouwd. Het bevindt zich op het industrieterrein de Kets, iets ten noorden van het oorspronkelijke centrum van Kaatsheuvel en op de grens met de gemeente Sprang-Capelle. Het heeft dienst gedaan als slachthuis voor Kaatsheuvel en Sprang-Capelle tot omstreeks 1948. Omstreeks 1952 werd het verbouwd tot woonhuis. Daarbij is de indeling gewijzigd en zijn de keramische wandtegels verwijderd.

De toenemende vleesconsumptie aan het eind van de 19e eeuw leidde in de grote steden tot het ontstaan van gemeentelijke slachthuizen, waar de hygiëne beter was gewaarborgd en een betere controle mogelijk was. Tijdens het interbellum volgden de plattelandsgemeenten, als gevolg van strengere wetgeving.

Naar Duits voorbeeld werd in de abattoirs een strikte ruimtelijke scheiding aangebracht tussen het slachten en de vleesverwerking. Vanwege de hygiëne werd het slachthuis steeds aan de rand van het centrum gesitueerd.

Omschrijving

Het éénlaags bouwwerk is op kruisvormig grondplan gebouwd, wat is ingegeven door de scheiding van functies, waarbij vermoedelijk de centrale slachthal in de middenbeuk was ondergebracht, de slachtplaats in de westelijke zijbeuk, de vleesverwerking in de oostelijke zijbeuk en de mechanische koeling in de lagere zuidelijke uitbouw. Het platte dak, met licht afschot, heeft een breed overstek, dat ervoor zorgde dat zo min mogelijk direkt zonlicht binnenviel. De hooggeplaatste, rechtgesloten vensters met ladderramen, die rondom worden aangetroffen, zorgde voor voldoende licht en lucht, zonder inkijk. In de zijwand van de oostelijke zijvleugel zijn deze ramen bij de verbouwing van omstreeks 1954 verwijderd. Onder de hooggeplaatste ladderramen in de drie noorderlijke gevels en de zuidelijke gevel van de oostelijke zijvleugel is een rechtgesloten venster met dubbel klapraam aangebracht. In de voorgevel is een deur aangebracht onder een tweeruits bovenlicht. In de gevel zijn verschillende siermetselverbanden toegepast. De iets uitspringende plint en band onder de dakrand bestaan uit een donkerder steen in dwars geplaatst halfsteens metselverband. Op ooghoogte loopt een iets uitspringende speklaag van dezelfde steen.

In de oksel van de westelijke en zuidelijke vleugel is in later tijd een aanbouw geplaats van één travee lang en één breed, opgetrokken in afwijkend metselverband.

Waardering

Het gemeentelijk slachthuis is van algemeen belang. Het heeft cultuur-historische waarde als representant van het type plattelands slachthuis. Het is als zodanig herkenbaar door de ligging, de indeling en de bouwwijze. Het heeft architectuur-historsche waarde als vertegenwoordiger van functionalistische bouwstijl tijdens het interbellum op het platteland. Het heeft ensemblewaarde vanwege de ligging op het industrieterrein buiten het centrum van Kaatsheuvel en op de grens met Sprang-Capelle. Het is zeldzaam als een van de weinig overgebleven vertegenwoordigers -en in Brabant de laatste vertegenwoordiger- van dit eertijds gangbare type. Ondanks de wijziging in het interieur is het redelijk gaaf bewaard gebleven.

Tags: gebouwen, woonhuizen,slachthuis,industrie,boerderij, molen, bedrijf

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)