Zuidewijk Spick: parkaanleg in Swalmen
Omschrijving van Zuidewijk Spick: parkaanleg
Omschrijving onderdeel 2:
PARKAANLEG, bestaande uit a. moestuin; b. wandelbos met stuw in de Rougebeek of Blankwaterlossing; c. elzenbroekbosje met een rij populieren; d. voorplein en erf; e. voormalige karpervijver.
ad a.: de moestuin ligt op het eiland ten oosten van de kasteelboerderij en is alleen toegankelijk via een poort in de muur, die de binnenplaats afsluit; ook vanuit het huis kan de tuin betreden worden; aan noord-, oost- en zuidzijde wordt de tuin begrensd door de gracht. Aan de zuidzijde van de gracht loopt een herkenbaar dijklichaam waarop een "laantje" met beukenbeplanting. De tuin is door een padenkruis in vier compartimenten verdeeld, waarschijnlijk daterend uit de tweede helft van de 19de eeuw; van oudere beplantingen resteren o.m. twee perenbomen enkele fruitbomen en oude buxushaag langs het middenpad; vlak bij het huis staat een markante hoge spar. De paden zijn niet verhard. Tussen kasteelboerderij en moestuin liep een (inmiddels gedempte) gracht terwijl de poorttoegang naar de moestuin van een (inmiddels verdwenen) ophaalbrug was voorzien. Het bakstenen schuurtje midden in de tuin behoort niet tot de beschermde onderdelen, hetzelfde geldt voor het houten tuinhuis uit 1990.
ad b.: het wandelbos, "doolhof" genoemd, ligt aan de noordkant van de Raaystraat op het punt waar deze straat via een flauwe bocht overgaat in de weg naar Maalbroek; het is ongeveer 1.5 hectare groot en is waarschijnlijk in de eerste helft van de 19de eeuw aangelegd; een eenvoudig rondgaand padenpatroon en een drietand zijn nog vaag te herkennen. Er staat voornamelijk opgaand oud loofhout, waaronder eik, beuk, acacia, berk, linde, tamme kastanje en paardekastanje. Fraai geboomte op de steilrand wekt de indruk van een laanbeplanting. Door het bos stroomt de Rougebeek of Blankwaterlossing, deze waterloop met stuw voorziet de gracht van de historische buitenplaats Zuidewijk Spick van water. De waterscheiding tussen Roermond (zuid) en Swalmen (noord) ligt op deze plaats. Er is enige geaccidenteerdheid en op de overgang naar de oostelijk en hoger gelegen es is een steilrand van enkele meters.
ad c.: het elzenbroekbosje met een rij populieren behoort strikt genomen niet tot de parkaanleg; het is gerangschikt als overgang tussen het wandelbos en de rest van het complex. Het betreft een moerassig gebiedje van ongeveer 1 ha. beplant met elzen waartussen enkele oude bomen herkenbaar zijn die mogelijk deel hebben uitgemaakt van een laantje langs een (inmiddels verdwenen) dam. Het elzenbroekbosje met oude bomen ligt direct ten oosten van de moestuin buiten de gracht, in de oksel van de reeds hierboven genoemde flauwe bocht in de weg en wordt doorsneden met enkele rechte waterlopen.
ad d.: het voorplein en erf liggen ten westen van de kasteelboerderij; aan de noordzijde wordt het geheel begrensd door de noordelijke poot van een L-vormig stuk gracht langs de Raaystraat, aan de westzijde door de westpoot van deze gracht en aan de zuidkant door de boerderij en de remise (zie onderdeel 3). Vanaf de Raaystraat betreedt men het voorplein via een dam; de poort op de dam (twee bakstenen pijlers) dateert uit 1964 en valt derhalve buiten de bescherming. Het voorplein heeft een puinverharding. Het erf heeft deels een moderne tuininvulling.
ad e.: de voormalige karpervijver ligt ten noord-oosten van het hoofdgebouw en wel ten oosten van de weg met de naam Boven Boukoul, ten noorden van de Raaystraat en wordt aan de oostzijde begrensd door een in noord-zuidrichting lopend dijklichaam. De voormalige karpervijver dateert in oorsprong uit circa 1800 en werd omstreeks het jaar 1900 gedempt.
Waardering
De PARKAANLEG van de historische buitenplaats Zuidewijk Spick vertegenwoordigt het algemeen belang wegens:
- de ouderdom;
- de oorspronkelijke moestuinindeling;
- de rudimenten van de voormalige karpervijver;
- de landschappelijk-visuele waarden en - als wezenlijk cultuurhistorisch onderdeel van het complex en - wegens de historische belevings- en ervaringswaarden die in de parkaanleg besloten liggen.
Tags: losse objecten, ed.,historische aanleg,tuin, park en plantsoen,...
Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)
In de buurt
- Zuidewijk Spick: muur en poort Raaystraat 1, Swalmen
- Zuidewijk Spick: kasteelboerderij Raaystraat 1, Swalmen
- Zuidewijk Spick: toegangsbrug Raaystraat 1, Swalmen
- Zuidewijk Spick: Twee bakstenen hekpijlers Raaystraat 1, Swalmen
- Zuidewijk Spick: bijgebouwen Raaystraat 1, Swalmen
-
format_list_bulleted
Alle monumenten in
Swalmen (Limburg)