Omschrijving van Broekhuizen: koetshuis

Omschrijving onderdeel 6 (Broekhuizerlaan 1): KOETSHUIS behorende tot de historische buitenplaats Broekhuizen.

Ten noorden van het hoofdgebouw een koetshuis uit 1897 van rode baksteen, samengesteld uit meerdere rechthoekige bouwvolumes van verschillende afmetingen. Het hoofdvolume heeft een min of meer vierkante plattegrond en bestaat uit één bouwlaag en een zolder onder een omlopend schilddak, gedekt met gesmoorde Hollandse pannen. Aan de voorzijde links de toegang tot de voormalige stal. In de ter plaatse licht risalerende gevelwand een eenvoudige toegangsdeur met rechthoekig meerruits bovenlicht (verticaal gedeeld door een houten stijl) en links daarvan een hooggeplaatst meerruits venster (verticaal in drieën gedeeld door twee houten stijlen). Ter hoogte van de kap een dakkapel voorzien van een dubbel hooiluik en hijsbalk. Rechts van de stal het voormalige koetsgedeelte met een geprofileerde middenpartij met dubbele koetsdeur en meerruits bovenlicht waarboven een grote dakkapel met drie getoogde meerruits vensters, opgenomen in een pilasterstelling met segmentvormig fronton. Ter weerszijden van de middenpartij een hoge rondboognis, waarin een hardstenen piëdestal met marmeren buste; beide nissen worden geflankeerd door getoogde schuifvensters met kleine roedenverdeling. Ter hoogte van de kap aan weerszijden van eerdergenoemde grote dakkapel nog twee kleinere kapellen met meerruits vensters en omlijsting als de grote kapel. Aan de rechterzijde van het hoofdvolume bevindt zich een langgerekt gedeelte, waarvan het voorste stuk plat is afgedekt en het achterste deel een omlopend schilddak heeft, gedekt met gesmoorde Hollandse pannen. Oorspronkelijk waren in dit bouwdeel een dienstwoning (achter) en een tuigkamer met bergplaats (voor) opgenomen. Bij de restauratie van 2000 is dit deel weer in zijn oorspronkelijke omvang hersteld. In de kopse gevel een eenvoudige deur en twee rechthoekige vensters. De lange gevel is voorzien van twee getoogde vensters als in de voorgevel en een toegangsdeur met straalvormig bovenlicht. Drie dakkapellen. Tegen de rechter zijgevel een lagere aanbouw met een uitwendige schoorsteen (noordoost), in detaillering aansluitend bij de andere bouwdelen. De aanbouw is aan de lange zijde (noordwest) voorzien van een groot venster en een deur. De achtergevel van de dienstwoning is geheel blind. De achtergevel is min of meer een herhaling van de voorgevel. Op het dak vier kapellen als aan de voorzijde. Ter hoogte van het koetsgedeelte op de begane grond een grote centrale deur met bovenlicht, links en rechts daarvan twee vensters als in de voorgevel. De linker zijgevel van het hoofdvolume heeft een ritmering van pilasters en is verder blind, op het dak drie kapellen als aan de voorzijde.

Een gietijzeren aanbouw aan de achterzijde van het koetshuis waar zich de wasplaats bevond, is afgebroken.

Waardering

Het KOETSHUIS behorende tot de historische buitenplaats Broekhuizen is van algemeen belang:

- vanwege de ouderdom;

- vanwege de beeldbepalende waarde;

- vanwege het harmonieuze, doelmatige ontwerp met monumentale voorgevel;

- vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.

Tags: gebouwen, woonhuizen,koetshuis(l),bijgebouwen kastelen enz.,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)