Omschrijving van Onderkelderde pastorie bestaat uit twee vleugels in L-vorm

Omschrijving

De onderkelderde PASTORIE bestaat uit twee vleugels in L-vorm. Beide vleugels zijn opgetrokken op een rechthoekig grondplan en tellen twee bouwlagen en een zolderverdieping. De kopse geveldelen zijn vergelijkbaar met die van de kerk, uitgevoerd als tuitgevels met schouderstukken en afgewerkt met vlechtingen en afdekplaten. De vleugels eindigen tussen deze tuitgevels in zadeldaken, met iets uitzwenkende schilden met een kort overstek. De schilden zijn belegd met gesmoorde verbeterde Hollandse pannen en voor de afwatering zorgen mastgoten op daksporen. De gevels zijn opgetrokken in Noors verband gemetselde imitatie-handvormsteen van het formaat kloostermop en bezitten een trasraam. Natuursteen is als accent onder meer gebruikt in de schouderstukken van de gevels en in de ontlastingsbogen van de gevelopeningen. In de asymmetrisch ingedeelde gevels zijn overwegend stolpvensters toegepast met dikke wissel- en weldorpels. De vensters zijn ingedeeld in tweeruits stolpramen onder een tweedelig bovenlicht, dat ten opzichte van het onderraam iets uitsteekt. De vensters in de eerste bouwlaag hebben een wat groter formaat. Voor de zolder zijn vierruits valramen gebruikt. De vensters worden aan de bovenzijde door een strek afgesloten, voorzien van oren uitgevoerd in natuursteen. De vensters hebben aan de onderzijde een lekdorpel.

De VOORGEVEL van de linker vleugel (St. Walburgkerkpad) bestaat uit acht ongelijke assen gevuld met vensters van het reeds beschreven type in de eerste en tweede bouwlaag. In de vierde as van links bevindt zich een diep in de gevel liggende, segmentboogvormig afgesloten ingangsportiek met schuin naar binnen gericht plafond en wanden. De binnenzijde van dit portiek is uitgevoerd in een afwisseling van metselwerk en dikke lagen natuursteen, die in de buitengevel rond het portiek een omlijsting in blokverband vormen. De voordeur bezit een driedelig bovenlicht gevuld met glas-in-lood. De houten voordeur is opgebouwd uit geprofileerde stroken en voorzien van een klein vierkant kijkraam met traliewerk. Boven de ingangspartij worden drie assen door de gootlijst heengetrokken tot drie aan elkaar gekoppelde topgevels. Deze zijn voorzien van tuiten en schouderstukken en vierkante vensters van het beschreven type. Rechts is de eerste bouwlaag van de gevel blind doorgetrokken tot een eenlaagse uitbouw onder lessenaarsdak.

De VOORGEVEL van de rechter vleugel (plein) is links uitgevoerd met een tuitgevel en rechts recht afgesloten. Links bevinden zich in de uitbouw twee vensters van het reeds beschreven type. De rest van de gevel is gevuld met vensters van het reeds beschreven type in de eerste en tweede bouwlaag en twee gekoppelde vensters in de top van de tuitgevel. In de meest rechter as bevindt zich een vernieuwde deur binnen een oorspronkelijke gevelopening. De ACHTERGEVELS van de twee vleugels zijn ingevuld met vensters en deuren van het reeds beschreven type. De beide kopse gevels van de vleugels bezitten eenlaags aanbouwen. De linker aanbouw heeft een tuitgevel en wordt afgedekt met een zadeldak. In de langsgevel van deze aanbouw bevindt zich een ingang.

Tegen de RECHTER ZIJGEVEL sluit een tussenlid aan. Dit tussenlid staat iets uit het lood en verbindt de pastorie met de sacristie van de kerk. Rechts bevinden zich drie vensters met glas-in-lood en links een klein vierruits venster.

De indeling van het INTERIEUR van de pastorie is grotendeels in oorspronkelijke staat en bestaat in de linker vleugel uit een ingangspartij met aan weerszijden spreekkamers, een monumentale gang met trap naar de verdieping en enkele vertrekken. De rechter vleugel bestaat uit een smalle gang die leidt naar het tussenlid dat de verbinding vormt naar de sacristie. Aan deze gang liggen een keuken en een gemeenschapszaal. Op de verdieping zijn aan een gang de voormalige woonvertrekken van de paters gelegen. De zolder bevat enkele dienstvertrekken.

Waardering

PASTORIE (complexonderdeel B) gebouwd in 1939-1940 naar ontwerp van architect J. VAN HALTEREN

-Van architectuurhistorische waarde als gaaf en goed voorbeeld van een pastorie in een sobere, aan de Delftse School verwante Traditionalistische stijl, die opvalt vanwege de eenvoudige hoofdvorm met asymmetrisch opgezette gevels waarbinnen traditionele elementen zijn toegepast zoals tuitgevels met schouderstukken, vlechtingen en gemetselde ontlastingsbogen. Voorts valt het degelijke materiaalgebruik op, zoals de groot formaat handvormsteen en de grote blokken natuursteen die zijn gebruikt voor het accentueren van deur- en vensterpartijen.

-Van stedenbouwkundige waarde als onderdeel van het katholieke complex, waar het als hoekoplossing een grote beeldbepalende rol speelt. De pastorie vormt met een vleugel de afsluiting van een plein waaraan ook klooster en ziekenhuis gelegen zijn. Het pand bezit hoge ensemblewaarden met de kerk waarmee het een geheel vormt.

-Van cultuurhistorische waarde vanwege de oude geschiedenis die verbonden is met dit katholieke complex in Tiel. Een concentratie van gebouwen met een katholieke functie is kenmerkend binnen de sociaal-maatschappelijke geschiedenis van Nederland vanaf het einde van de negentiende eeuw.

Tags: kerkelijke gebouwen,pastorie(f),kerkelijke dienstwoning,...

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)