Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk in Breda
Top 100 omschrijving
Breda, Grote of Onze Lieve Vrouwekerk: geheel met natuursteen beklede kruisbasiliek voorzien van zeer hoge toren en bestaande uit driebeukig schip met zijkapellen, transept en driebeukig koor met omgang, Prinsenkapel, Sacramentskapel, sacristie waarboven kapittelzaal. De bouw van de kerk is in 1410 begonnen, die van de toren omstreeks 1500 naar ontwerp van vermoedelijk Cornelis Joos. Tijdens de algehele restauratie van het kerkgebouw (1904-1968) werd o.a. het beeldhouwwerk en het traceerwerk in de kooromgang vernieuwd en gekopieerd. Verder werden toen in de kerk verschillende schilderingen ontdekt die onder witkalk te voorschijn kwamen: gewelven schip (uit 1537), viering (eind 15de eeuw), voorstelling Christoforus naast de toren (tweede helft 15de eeuw), Annunciatie in het dwarspand (midden 15de eeuw), voorstelling van het Goede en Slechte gebed op een pijler in de vm. Sacramentskapel, afbeelding van Jacobus Minor in het koor (beide ook midden 15de eeuw), verguld lofwerk uit 1533 in het gewelf van de Onze Lieve Vrouwekapel. De kerk bezit een rijke inventaris, o.a. met fraai houtsnijwerk uitgeruste koorbanken uit circa 1445, kleinere koorbanken uit omstreeks 1525, preekstoel uit het midden van de 17de eeuw, doopbekken, koorhek, de zogenoemde Prinsenbank uit 1663, koperen doopvont (omstreeks 1540), gebeden- en tiengebodenbord uit 1669. De kerk heeft bovendien een reeks grafmonumenten en epitafen die van groot belang zijn voor de geschiedenis van de Nederlandse beeldhouwkunst, omdat het grotendeels van voor de Beeldenstorm dateert. Het orgel is modern, maar bevat onderdelen uit 1534 (rugpositief) en uit de 17de eeuw (met geschilderde Oud-Testamentische voorstellingen). In de Grote Kerk zijn tot de tijd van Willem van Oranje de heren van Breda en hun familieleden begraven. Kerk en toren zijn van bijzondere cultuur-historische waarde vanwege hun ouderdom, het kunst- en architectuurhistorisch belang van bouwgeschiedenis en inventaris, de documentaire waarde van de schilderingen en van de graf- sculpturen, de met "respect" voor het verleden uitgevoerde restauratie en ten slotte, de markante verschijningsvorm van de bouwvolumes voor stad en omgeving.
Omschrijving van Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk
Grote of Onze Lieve Vrouwe Kerk. Geheel met natuursteen beklede gotische transeptbasiliek met kooromgang en westtoren, als kapittelkerk gebouwd van plm 1400 tot 1548, sinds 1637 Ned.Herv. Rijke inventaris van gotische en renaissance grafmonumenten, eiken koorhek en koorbanken, koperen doopvont, gesneden eiken kansel, tochtportalen, wandschilderingen, geschilderde altaarretabel, talloze grafzerken, waaronder enige koperen, klokken enz. Toren van de Grote of Onze Lieve Vrouwe Kerk. Met natuursteen bekleed gotisch bouwwerk uit 1468-1509 met door leien gedekte bekroning en open lantaarn met koepel uit 1702. a. hoofdorgel: Van dit orgel is de kas van het Rugpositief oud (16e eeuw) alsmede enige registers. De hoofdkas dateert geheel uit 1966. Bij de restauratie/nieuwbouw van 1966-1969 door Flentrop Orgelbouw, werd een Borstwerk toegevoegd. Dit borstwerk is een oud 18e eeuws instrument uit Athis (B.) b. kabinetorgel: een waardevol eenklaviers kabinetorgel, in 1778 gemaakt door J. Strumphler. Klokkenstoel met klok van P. Melliaert, 1695, diam. 180 cm. In de lantaarn carillon met twee klokken van Paschier Melliaert uit 1694/95, vier klokken van Willem Witlockx, 11 klokken van Gillett & Johnston en 32 moderne klokken. Mechanisch smeedijzeren torenuurwerk van Peter van Roy, 1695, is buiten gebruik gesteld. Trommelspeelwerk van Addicks uit 1907, met elektrische aandrijving.
Tags: kerkelijke gebouwen,kerk,kerk en kerkonderdeel,religieuze gebouwen
Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)
In de buurt
-
Huis met gecombineerd schild- en zadeldak en witgepleisterde lijstgevel
Kerkplein 3, Breda
-
Pand met eenvoudige witgeverfde lijstgevel
Kerkplein 5, Breda
-
Huis onder aan de hoek omlopend schilddak en met gepleisterde voorgevel, waaraan stucversieringen
Grote Markt 49, Breda
-
Huis met geelgepleisterde lijstgevel en schilddak
Torenstraat 13, Breda
-
Pand met verdieping en zadeldak, evenwijdig aan de straat
Torenstraat 17, Breda
-
format_list_bulleted
Alle monumenten in
Breda (Noord Brabant)