Martinikerk in Bolsward
Kerkelijk Gebouw
Groot Kerkhof 24
8701HG
Bolsward
(gemeente Súdwest Fryslân)
Friesland
Bouwjaar: 11e eeuw (oorspr.)
1446-1466 (verbouwing)
restauraties in 1908-1909, 1955-1958 en 1987-1988 1100 11e eeuw (oorspr.)
1446-1466 (verbouwing)
restauraties in 1908-1909, 1955-1958 en 1987-1988
Architect: A. Baart jr. (rest. 1955-1958) Baart jr 1958 A. Baart jr. (rest. 1955-1958)
Beschrijving van Martinikerk
GROTE of MARTINIKERK met TOREN. Geheel in steen overwelfde pseudo-basiliek met enkelvoudig koor, opgetrokken 1446-1466 bij oudere toren en ter vervanging van de eenbeukige tufstenen kerk waarvan de grondslagen tijdens de restauratie (1955) zijn blootgelegd. In de laatste twee traveeën van de noordbeuk gewelfschilderingen voorstellende scenes uit het leven van Maria en het kind Jezus. In de nissen aan de zuidzijde van het middenschip en aan de zuidzijde van het koor zijn eveneens figurale voorstellingen geschilderd. Koorbanken: I. Met 4 zetels uit de Broerekerk afkomstig. II. Kleinere bank met voorstellingen uit het leven van St. Maarten. III. Bank met voorstellingen van de H. Catharina, H. Barbara, H. Christoforus, H. Joris enz. Restauraties 1883 en 1955-'57. Preekstoel rijk versierd met snijwerk uit 1660-'62. Vroedschapsbank uit 1730. Gotische kast in de sacristie. Oorspronkelijk tweeklaviers orgel met vrij Pedaal, in 1781 gemaakt door A.A. Hinsz. In 1860 uitgebreid met een Bovenwerk door L. van Dam en Zonen. Talrijke grafzerken w.o. twee door meester B.G. 1545 en 1547. In de zuiderbeuk vroeg 14e eeuws reliëf met voorstelling van Maria en St. Maarten te paard. Grafmonument van Gijsbert Jacobs (1666) in 1813 vervaardigd door J. Grabriel. Klokkenstoel met gelui van vier klokken, waarvan één van G. Zael, 1533, diam. 147 cm. En drie moderne klokken, waarvan één van A. van Bergen, Heiligerlee, 1937, diam. 169,3 cm. en één van A.H. van Bergen, Heiligerlee, 1964, diam. 129,3 cm. vanwege het behouden opschrift van de oude klokken. Mechanisch torenuurwerk B. Eijsbouts, Asten, 1921, nr. 724. (bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)
Recensies en ervaringen
Toevoegen
Wikipedia artikel
Martinikerk Bolsward
| ||||
![]() | ||||
De Martinikerk in 2014
| ||||
Plaats | Bolsward | |||
Gebouwd in | vijftiende eeuw | |||
Monumentale status | rijksmonument | |||
Monumentnummer | 9812 | |||
Afbeeldingen | ||||
![]() | ||||
De noordzijde van de kerk in 2010
| ||||
|
De Martinikerk is een gotisch kerkgebouw van de Hervormde Gemeente in Bolsward in de provincie Friesland.
De Martinikerk van Bolsward, een van oorsprong Rooms-Katholieke kerk, was in de middeleeuwen een decanaatskerk in Westergo. In de 15e eeuw werd, van 1446 tot 1466, de kerk vernieuwd en uitgebreid. Iets eerder in de 15e eeuw was de toren al gebouwd. In 1459 werd de kerk gewijd door de toenmalige bisschop van Utrecht, David van Bourgondië. De kerk wordt een pseudobasiliek genoemd vanwege de relatief lage lichtbeuken.
In de kerk zijn in de noordbeuk schilderingen bewaard gebleven uit de tweede helft van de 15e eeuw. Het betreft diverse Bijbelse voorstellingen, waaronder de geboorte van Christus (zie: afbeelding). In de kerk staan koorbanken, die deels afkomstig zijn uit de Broerekerk van Bolsward en deels uit de Martinikerk zelf. De banken zijn versierd met gotisch snijwerk (zie afbeelding). Ook de preekstoel is voorzien van veel beeldsnijwerk; de vier panelen beelden de vier jaargetijden uit. De preekstoel, gemaakt in 1662, wordt als het ware gedragen door twee adelaars en een engel. De doopvont hoorde niet oorspronkelijk in de Martinikerk, maar is afkomstig uit Kuinre. De vroedschapsbank dateert uit 1722. Onder de grafzerken vallen op de in 1620 door Hans Schuuneman gemaakte portretzerk voor Godschalk van Heerma en diens tweede vrouw Sits van Cammingh en de renaissancezerken gemaakt door Benedictis Gerbrandtsz.[1] Een aantal grafzerken zijn afkomstig uit de in 1950 afgebroken Eilandskerk in Amsterdam. Twee gedenkramen van Louis Boermeester herinneren de kerkgangers aan de Tweede Wereldoorlog.
Het orgel, met 42 registers en 3186 pijpen, is gebouwd door de orgelbouwer Albertus Antoni Hinsz. De opdracht werd in 1776 verstrekt door burgemeester Nicolaas Elgersma. Het orgel werd in 1781 in gebruik genomen en is diverse malen uitgebreid en in 2002 gerestaureerd.[2]
De toren heeft vier luidklokken, respectievelijk voor mannen (uit 1640), vrouwen (uit 1533), jongens (uit 1688) en meisjes (uit 1955).[3]
![]() |
Zie de categorie Martinikerk (Bolsward) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Bronnen
Noot
|
Monumenten in de buurt van Martinikerk in Bolsward
Pand onder zadeldak tegen halsgevel met aanzetkrullen
Bolsward (Gemeente Súdwest Fryslân)
Hid Herohof (voormalig weeshuis)
Bolsward (Gemeente Súdwest Fryslân)
Pand onder zadeldak tegen trapgevel
Bolsward (Gemeente Súdwest Fryslân)
Pand zonder verdieping onder pannen schilddak met topschoorsteen en dakkapel
Bolsward (Gemeente Súdwest Fryslân)
Pand met verdieping met omlijste ingang en gootlijst met consoles onder zadeldak met voorschild
Bolsward (Gemeente Súdwest Fryslân)